عنوان ارزیابی اثرات تاریخ برداشت و کاربرد قارچ میکوریزا بر عملکرد کمی و کیفی اسانس آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) در سطوح مختلف آبیاری عنوان مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران نوع پژوهش مقاله چاپ شده کلیدواژه‌ها آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) تیمول، تنش خشکی، قارچ میکوریزا کیفیت اسانس چکیده ه منظور ارزیابی اثر کاربرد قارچ میکوریزایی Funneliformis mosseae و زمان برداشت بر کمیت و کیفیت اسانس آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) در رژیم های مختلف آبیاری، آزمایشی به صورت کرت های دوبار خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1398 اجرا شد. فاکتورها و سطوح آنها شامل 1- فاکتور اصلی: رژیم آبیاری در سه سطح آبیاری پس از 20 (W20 به عنوان شاهد)، 50 (W50 به عنوان تنش ملایم) و 80 (W80 به عنوان تنش شدید) درصد حداکثر تخلیه مجاز رطوبتی، 2- فاکتور فرعی: مصرف و عدم مصرف قارچ میکوریزا، و 3- فاکتور فرعی-فرعی: زمان برداشت در دو سطح برداشت در تیرماه (چین اول) و شهریورماه (چین دوم) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین مقادیر ارتفاع بوته، قطر کانوپی و عملکرد ماده خشک آویشن در تیمار W20 (شاهد)+ کاربرد قارچ میکوریزا+ چین اول به دست آمد. علاوه بر این، بیشترین درصد اسانس در W50 و پس از آن W80 حاصل شد که به ترتیب 38.2 و 23.7 درصد بیشتر از W20 (شاهد) بود. همچنین، کاربرد قارچ میکوریزا موجب افزایش 8.5 درصدی اسانس آویشن نسبت به عدم مصرف قارچ شد. بیشترین و کمترین میزان تیمول، گاماترپینن و پارا-سیمن به ترتیب در W50 و W20 به دست آمدند. همچنین، با کاربرد قارچ میکوریزا میزان ترکیب های ذکر شده به ترتیب 8.3، 9.6 و 1.7 درصد نسبت به عدم مصرف قارچ افزایش یافتند. به طور کلی، می توان نتیجه گرفت که تیمار W50 (تنش ملایم) همراه با کاربرد قارچ میکوریزایی F. mosseae منجر به بهبود کمیت و کیفیت اسانس آویشن گردید. پژوهشگران مصطفیامانی ماچیانی (نفر اول)، عبداللهجوانمرد (نفر دوم)، علیاستادی (نفر سوم)، محمدرضامرشدلو (نفر چهارم)، جعفرچابک پور (نفر پنجم)