سید مرتضی زاهدی

توت فرنگی یکی از محصولات زودبارده با ارزش تغذیه ای بالا و سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی است. یکی از روش های نوین در بهبود خصوصیات کمی و کیفی محصولات کشاورزی، استفاده از تنظیم کننده های رشد گیاهی می باشد. ملاتونین بطور طبیعی در گیاهان سنتز می شود و سبب تحریک بیوسنتز فیتوهورمون ها، ترکیبات آنتی اکسیدان، تسهیل جذب عناصر غذایی و افزایش کیفیت محصول می گردد. به منظور بررسی اثر محلول پاشی ملاتونین بر مقدار فنول، آنتوسیانین کل، آنتی اکسیدان و ویتامین ث در دو رقم تجاری توت فرنگی (کاماروسا و کوئین الیزا) آزمایشی با سه سطح 0، 50 و 100 میکرومولار ملاتوین در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در محیط کشت هیدروپونیک انجام شد. نتایج نشان داد محلول پاشی ملاتونین میزان فنول را در هر دو رقم توت فرنگی نسبت به میوه های شاهد افزایش داد. بیشترین مقدار فنول (6/141 میلی گرم در 100 گرم وزن تر) در رقم کاماروسا در تیمار 50 میکرومولار ملاتونین مشاهده شد. رقم کاماروسا در تمامی سطوح ملاتونین، دارای فنول بیشتری نسبت به رقم کوئین الیزا می باشد. همچنین مقدار آنتی اکسیدان کل، آنتوسیانین کل و ویتامین ث در هر دو رقم توت فرنگی در تیمارهای 50 و 100 میکرومولار ملاتونین نسبت به میوه های شاهد افزایش یافت. اگرچه در تیمار 50 میکرومولار میزان آنتوسیانین کل (9/17 میلی گرم بر کیلوگرم وزن تر)، آنتی اکسیدان کل (1/47 گرم بر دی پی پی اچ) و ویتامین ث (26/45 میلی گرم در 100 گرم وزن تر) در رقم کاماروسا بالاترین مقدار بود. بر اساس نتایج پژوهش حاضر به نظر می رسد بکارگیری ملاتونین بویژه به میزان 50 میکرومولار و انتخاب رقم مناسب می تواند راهکاری مفید برای بهبود کیفیت میوه توت فرنگی باشد.