سید مرتضی زاهدی

آفتاب سوختگی یکی از عوامل مهم محدود کننده تولید انار به ویژه در مناطق با تابستان گرم می باشد و از آنجا که کاربرد برون زای کائولین می تواند موجب افزایش تحمل به برخی تنش های محیطی از طریق بهبود مسیرهای متابولیک و افزایش فتوسنتز خالص شود؛ در این پژوهش اثر محلول پاشی کائولین بر برخی ویژگی های پومولوژیک و بیوشیمیایی ارقام تجاری انار در منطقه ریجاب واقع در غرب استان کرمانشاه به صورت آزمایش فاکتوریل شامل سه غلظت کائولین (صفر (آب مقطر)، سه و شش درصد) و دو رقم انار (ملس ترش و یوسف خانی) بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی و سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد به ترتیب غلظت شش درصد کائولین و رقم ملس ترش منجر به بهبود پارامترهای عملکردی شامل طول (88/9، 86/9 میلی متر) و عرض (23/7، 50/7 میلی متر) آریل، طول (15/113، 29/112 میلی متر) و عرض (43/92،13/93 میلی متر) میوه، وزن میوه (59/330، 28/323 گرم) و عملکرد میوه در تک درخت (16، 36/15 کیلوگرم) گردید. صفات بیوشیمیایی میوه شامل مواد جامد محلول (70/15 درجه بریکس)، آب میوه (59/80 درصد) و فنل کل (83/141 میلی گرم بر 100 میلی لیتر) در غلظت شش درصد کائولین بیشترین میزان را به خود اختصاص داند؛ درصورتی که رقم یوسف خانی بالاترین میزان مواد جامد محلول (76/17 درجه بریکس)، آنتوسیانین (28/220 میلی گرم بر لیتر) و فنل کل (71/137 میلی گرم بر 100 میلی لیتر) را دارا بود. همچنین تیمار کائولین در غلظت بالا، آفتاب سوختگی و ترک خوردگی میوه های انار را در هر دو رقم مورد مطالعه به حداقل رساند. به نظر می رسد این تیمار می تواند به عنوان روش مناسبی برای کاهش نابسامانی های فیزیولوژیک در مناطق پرورش انار از جمله منطقه ریجاب معرفی و مورد استفاده قرار گیرد.