علی ولیقلی زاده

عدم توجه به سلسله مراتب نظام شهری و نحوه پراکنش مراکز و کانونهای شهری در پهنه سرزمین از یک سو و رشد شتابان جمعیت شهری از سوی دیگر، به گسیختگی و عدم انسجام در ساختار فضایی منجر خواهد شد. در چنین شرایطی بسیاری از سیاستهای توسعه در سطح ملی و منطقه ای کارآمدی خود را از دست داده و نتایج مورد انتظار را به همراه نخواهند داشت. هدف این مقاله تحلیل و بررسی سلسله مراتب نظام شهری استان آذربایجانغربی بر مبنای عامل جمعیت است. روش تحقیق به صورت تحلیل محتوا و آماری میباشد. اطلاعات مورد نیاز به صورت اسنادی و کتابخانهای گردآوری شده و ضمن پردازش و طبقه بندی دادهها به بررسی سلسله مراتب نظام شهری استان آذربایجان غریی با مدلهای مختلف مثل؛ مدل حد اختلاف طبقهای، مدل رتبه- اندازه و شاخصهای نخست شهری پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که شهر ارومیه به دلیل مرکزیت سیاسی، اداری و مالی به عنوان نخست شهر برتر در نظام شهری استان قرار دارد و نقش شهرهای میانی و کوچک در سیستم شهری استان بسیار کم است. در مجموع هنوز سلسله مراتب شهری در نظام شهری استان با مدل رتبه اندازه و شاخصهای نخست شهری متعادل فاصله دارد. لذا با ارائه خدمات و تقویت شهرهای کوچک و میانی در استان آذربایجان غربی، میتوان باعث توزیع بهینه جمعیت و خدمات شهری در سطح استان گردید.