عبدالله جوانمرد

آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 10 تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال زراعی 1400 اجرا شد. فاکتور اول الگوهای مختلف کشت شامل کشت خالص نخود، کشت خالص سیاهدانه، کشت مخلوط یک ردیف نخود+ یک ردیف سیاهدانه (1:1)، یک ردیف نخود+ دو ردیف سیاهدانه (1:2) و دو ردیف نخود+ یک ردیف سیاهدانه (2:1) و فاکتور دوم شامل تلقیح و عدم تلقیح با قارچ Funneliformis mosseae در نظر گرفته شده بودند. نتایج نشان داد که عملکرد دانه سیاهدانه تحت تأثیر معنی دار الگوهای مختلف کشت و قارچ میکوریزا قرار گرفت. بیشترین عملکرد دانه سیاهدانه (3/823 کیلوگرم در هکتار) در کشت خالص آن حاصل شد. کاربرد قارچ میکوریزا عملکرد دانه سیاهدانه را 59/18 درصد نسبت به عدم کاربرد قارچ افزایش داد. علاوه بر این، بیشترین درصد (06/1) و عملکرد اسانس سیاهدانه (326/7 گرم در متر مربع) در الگوی کشت مخلوط یک ردیف نخود+ دو ردیف سیاهدانه حاصل شد. به طور کلی، الگوی کشت یک ردیف نخود+ دو ردیف سیاهدانه با کاربرد قارچ میکوریزا نه تنها منجربه ایجاد تنوع در اکوسیستم های کشاورزی و پایداری تولید می شود، بلکه در افزایش درآمد اقتصادی و بهره وری استفاده از زمین های کشاورزی نیز موثر است.