عوارض جانبی مصرف داروهای شیمیایی سبب توجه بیشتر به استفاده از گیاهان دارویی شده است. نظام های کشاورزی رایج به دلیل به کارگیری سموم و کودهای شیمیایی درعرصه ی کشاورزی منجر به آلودگی محیط زیست، کاهش کمی و کیفی محصولات شده است. از این رو تغییر الگوهای کشت و استفاده از کودهای زیستی گام مهمی جهت کاهش مشکلات زیست محیطی و افزایش کیفیت محصولات کشاورزی می باشد. در همین راستا پژوهش حاضر به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کاملأ تصادفی با 12 تیمار و در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشگاه مراغه در سال 1395 انجام شد. عامل اول سیستم های کشت شامل کشت خالص بادرشبو، کشت خالص شنبلیله و کشت مخلوط بادرشبو و شنبلیله (1:1) و عامل دوم شامل 4 سطح کودی: شاهد، کود شیمیایی، کود زیستی (میکوریزا) و کود شیمیایی + زیستی بودند. نتایج نشان داد که اثر الگوی کشت بر روی تمام صفات مورد ارزیابی در بادرشبو و شنبلیله معنی دار شد. صفات ارتفاع بوته، تعداد گل آذین، قطر ساقه اصلی، وزن خشک تک بوته در بادرشبو و صفات تعداد غلاف، وزن غلاف، تعداد دانه در غلاف، وزن تک بوته، وزن دانه در بوته شنبلیله در کشت مخلوط بیشتر از کشت خالص بود. کاربرد ترکیبی کود شیمیایی و کود زیستی (میکوریزا) باعث افزایش معنی دار صفات تعداد گل آذین، قطر ساقه، عملکرد بیولوژیکی در بادرشبو و تعداد ساقه فرعی، طول غلاف، وزن تک بوته، عملکرد غلاف، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک در شنبلیله شد. عملکرد اسانس بادرشبو در تمامی تیمارهای کودی نسبت به شاهد افزایش معنی داری نشان داد. کود زیستی میکوریزا باعث افزایش صفات شاخص کلروفیل برگ، وزن هزاردانه شنبلیله نسبت به شاهد شد. بیشترین تعداد دانه در غلاف شنبلیله با کاربرد کود شیمیایی به دست آمد. بیشترین وزن خشک گل آذین و وزن خشک تک بوته در کشت مخلوط در دو تیمار کاربرد کود شیمیایی + تلقیح با میکوریزا و کود شیمیایی به دست آمد که نسبت به کشت خالص و عدم کاربرد به ترتیب باعث افزایش 8/79 و 7/46 درصدی صفات مذکور شدند. بیشترین درصد اسانس بادرشبو (78/0 درصد) در کشت مخلوط با کاربرد تلفیقی کود شیمیایی و زیستی به دست آمد. بیشترین ارتفاع بوته شنبلیله در کشت خالص آن با کاربرد ترکیبی کود شیمیایی و زیستی حاصل شد. مقادیر شاخص بهره وری سیستم (SPI)، کاهش واقعی عملکرد (AYL) و نسبت رقابت (CR) در همه تیم
