تحقیق حاضر به منظور بررسی روند تغییرات برخی از خصوصیات فیزیکی خاک در دوره پساخاک ورزی در سیستم های مختلف خاک ورزی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو فاکتور و سه تکرار که فاکتور اول در چهار سطح شامل تیمارهای خاک ورزی: 1) کم خاک ورزی با چیزل با عمق شخم 25 تا 30 سانتی متر، 2) خاک ورزی حفاظتی با کولتیواتور کلشی (خاک ورز مرکب) با عمق شخم 15 سانتی متر، 3) بی خاک ورزی و باقی ماندن بقایای گیاهی در سطح خاک، 4) خاک ورزی مرسوم با گاو آهن برگرداندار عمق شخم 25 سانتی متر و دیسک با عمق شخم 15 سانتی متر و فاکتور دوم در 2 سطح که شامل عمق های مختلف نمونه برداری (15-0 و 30-15 سانتی متر) در ایستگاه تحقیقات دیم مراغه در سال زراعی 1396-1395 به اجرا در آمد. نتایج نشان داد که هر سه پارامتر رطوبت، میانگین وزنی قطر خاکدانه ها (MWD) و پایداری خاکدانه ها دارای اختلاف معنی داری در سطح احتمال یک درصد در دوره های مختلف نمونه برداری در طول فصل رشد بودند. همچنین رطوبت و MWD در عمق های مختلف نمونه برداری در هر چهار سیستم خاک ورزی در طول فصل زراعی در سطح احتمال یک درصد معنی دار بودند در حالی که پایداری خاکدانه ها در بین سیستم های خاک ورز به کار رفته در عمق های مختلف نمونه برداری اختلاف معنی داری نشان نداد. بنابراین توصیه می شود در تحقیقات این چنینی به جای اندازه گیری یک مرتبه پارامترهای مورد نظر در انتهای سال زراعی، بررسی و ارزیابی تغییرات در طی زمان های مختلف در طول فصل رشد مد نظر قرار گیرد.
