بیژن ابدی

مقاله حاضر به تحلیل انتقادی پیرامون مباحثه‏ها و گفتمان‏های تغییرات اقلیمی در بخش کشاورزی پرداخته است. طبق دیدگاه‏های عمومی، بعضی از ذینفعان در زنجیره عرضه کشاورزی بدلیل خطرات احتمالی ادراک شده برای منافع آنها این پدیده را ساختگی و باطل تلقی می‏نمایند. بعضی دیگر نیز نظیر محققان و سیاستمداران با وجود ادراک رخداد و وجود تغییرات اقلیمی و آثار و پیامدهای آن در بخش کشاورزی آن را یک پدیده انسان‏ساز و ناشی از فعالیت‏های اجتماعی و انسانی وی می‏پندارند. فرض مطالعه حاضر این است که بخشی از این ادراکات ناشی از انتظارات ادراک شده‏ ذینفعان از بوم‏زیست کشاورزی و شرایط اقلیمی است که برای هدف تولید غذا و یا تحقق منافع فردگرایانه بکار گرفته می‏شوند. لذا، این نوشتار که به روش تحقیق کتابخانه‏ای و مرور اسناد تجربی تدوین یافته است ضمن مرور مباحث کلان پیرامون امکانیت تغییرات اقلیمی، نظریات علمی و عمومی تغییرات اقلیمی، گفتمان‏های محیط‏زیستی در قرن بیست و یکم نظیر گفتمان آرکادین (Arcadian)، بوم‏زیستی و عدالت محیط‏زیستی، گفتمان‏های محلّی پیرامون تغییرات اقلیمی، اقدامات رفتاری کشاورزان در شرایط تغییرات اقلیمی، به بحث و نقد پیرامون گفتمان‏های قدیمی و جدید تغییرات اقلیمی (Climate Change Discources: CCD) پرداخته است و در راستای رفع نواقص این گفتمان‏ها، مباحثه تکمیلی را پیشنهاد داده است. همچنین، در راستای شناسایی شکاف دانش تغییرات اقلیمی در حوزه علوم اجتماعی به مرور و بررسی ادبیات تحقیق و مطالعات نظری و تجربی پرداخته شد و فرضیات و پیشنهادهای لازم برای تدوین پیشنهاده‏های تحقیقاتی آینده در حوزه تغییرات اقلیمی ارائه گردید.