بیژن ابدی

شرایط مناسب آب و هوایی ایران فرصت مناسبی جهت شناسایی، اهلی سازی و کشت گونه‎های مهم گیاهان دارویی جهت فراهم آوری ماده خام مورد نیاز در صنایع، حفاظت از منابع ژنتیکی زیست بوم‏ها و افزایش درآمدزایی کشاورزان به وجود می‏آورد. در زنجیره عرضه غذا، پذیرش کشت گیاهان دارویی شاخصی از موفقیت پروژه نشر الگوی کشت گیاهان دارویی است. به همین دلیل، پژوهش حاضر به بررسی عوامل متمایزکننده کشاورزان پذیرنده و نپذیرنده کشت گیاهان دارویی پرداخته است. جامعه مورد مطالعه کشاورزان شهرستان ساری بودند که مطابق با جدول حجم نمونه کرجسی مورگان، 150 کشاورز با روش نمونه‏گیری تصادفی طبقه‏ای با انتساب متناسب انتخاب و با ابزار پرسشنامه پیمایش شدند (150 = NT، 61 =n2 ، 89 =n1). روایی صوری پرسشنامه توسط جمعی از اعضای هیئت علمی رشته ترویج و آموزش کشاورزی تأیید و بر اساس پیشنهادهای آنها اصلاحات لازم انجام شد. برای تأیید سازگاری و انسجام گویه‏های شاخص‏های تحقیق از آلفای کرونباخ استفاده شد (94/0-86/0α =). نتایج تحلیل داده‏ها با نرم‏افزار SPSS (نسخه 20) نشان داد که نرخ پذیرش کشت گیاهان دارویی 33/59 درصد است. همچنین، شواهد نشان از برازش مناسب مدل رگرسیون لاجستیک با داده‏های کمّی دارد (190/187 =–2log likelihood، 10/0= Cox and Snell R2). نتایج الگوی رگرسیون لاجستیک نشان می‏دهد که دانش کشت گیاهان دارویی با Exp(B) معادل 88/1 بیشترین تأثیر مثبت و معناداری روی پذیرش کشت گیاهان دارویی دارند. در بخش نتیجه گیری پیشنهادهایی برای بهبود پذیرش کشت گیاهان دارویی ارائه شده است که می‏تواند اطلاعات مفیدی را برای ترویج کشت گیاهان دارویی بهمراه داشته باشد.