بیژن ابدی

بخش کشاورزی به دلیل داشتن نقش حیاتی در تامین غذای مورد نیاز مردم و زیربنای اصلی تحقق امنیت غذایی از مهم ترین بخش های اقتصاد جوامع محسوب می شود که نهاده های مختلفی چون نیروی کار در بهره وری آن اثرگذار می باشند؛ مهاجرت یکی از مهم ترین عوامل موثر بر سالخوردگی جمعیت شاغل و فعال در بخش کشاورزی روستایی و کمبود نیروی کار در این بخش می باشد؛ بنابراین مدیریت مهاجرت از روستا به شهر و بررسی علل آن و عوامل موثر بر ماندگاری در روستا ضروری به نظر می رسد. یکی از مواردی که روی مهاجرت روستاییان می تواند اثرگذار باشد انتظارات آنها از نتیجه مهاجرت به شهرها است و هر چه انتظارات بالاتری از مهاجرت به شهرها داشته باشند احتمال اینکه تصمیم به مهاجرت بگیرند بیشتر خواهد بود. در این پژوهش به بررسی عوامل تبیین کننده انتظارات روستاییان شهرستان بابل از مهاجرت به شهر پرداخته شد؛ جامعه مورد مطالعه همه افراد جامعه روستایی شهرستان بابل شامل 204571 نفر می باشند، از جامعه پیش رو با استفاده از فرمولکوکران حجم نمونه مشخص گردید، همچنین برای انتخاب نمونه ها از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده متناسب چند مرحله ای استفاده شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بود که روایی آن بوسیله اساتید ترویج و آموزش کشاورزی مورد تایید قرار گرفت و ضرایب آلفای کرونباخ نشان دهنده پایایی خوب مقیاس های تحقیق بود. یافته های تحقیق نشان می دهد، افرادی که توانایی فراهم کردن امکانات لازم برای زندگی در شهر را دارند، انتظارات از مهاجرت آنها نیز بیشتر است. و همچنین افرادی که از دولت انتظارات حمایتی بیشتری دارند، انتظارات از مهاجرت آنها هم نیز افزایش می یابد. اما افرادی که دیدگاه مثبتی نسبت به آینده دارند، انتظارات آ نها از مهاجرت کاهش می یابد. براساس نتایج تحلیل رگرسیون 6 متغیر مشکلات روستا، مقایسه اجتماعی، میزان اطلاع رسانی رسانه ها از مشکلات مهاجرت، خودکارآمدی، دیدگاه نسبت به آینده و میزان انتظارات از حمای تهای دولتی در مجموع قادرند 4 / 52 % درصد تغییرات در متغیر وابسته انتظارات از نتیجه مهاجرت را تبیین نمایند. باتوجه به نتایج تحقیق نهایتا توصیه هایی برای کاهش مهاجرت افراد روستایی ارائه گردیده است .