فریبرز شکاری

این پژوهش برای بررسی اثر سطوح مختلف کودهای شیمیایی و آلی بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان روغنی هیبرید ایروفلور، به صورت فاکتوریل بر پایه ی طرح بلوک های کامل تصادفی با 12 تیمار و 4 تکرار در سال زراعی 1394 در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه اجرا شد. فاکتور اول شامل کود شیمیایی در سه سطح، C0 (بدون مصرف کود شیمیایی)، C1 (مصرف 150 کیلوگرم در هکتار اوره معادل 69 کیلوگرم نیتروژن در هکتار)، ) C2مصرف 75 کیلوگرم در هکتار اوره معادل 5/34 کیلوگرم نیتروژن در هکتار+50 کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات تریپل معادل 23 کیلوگرم اکسید فسفر در هکتار) و فاکتور دوم شامل کود آلی در چهار سطح، O0 (بدون مصرف کود آلی)، O1 (کود مرغی به میزان 30 تن در هکتار)، O2 (کود گاوی به میزان 40 تن در هکتار)، O3 (مصرف 15 تن در هکتار کود مرغی+ 20 تن در هکتار کود گاوی) بود. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار شاخص کلروفیل برگ ها در ترکیب تیماری 50 درصد نیتروژن+ 50 درصد فسفر و کود مرغی و بعد از آن در ترکیب تیماری مصرف 150 کیلوگرم کود اوره+ کود مرغی حاصل شد. عملکرد دانه با کاربرد تلفیقی کودهای آلی و شیمیایی (مصرف 50 درصد کود مرغی+ 50 درصد کود دامی و 50 درصد نیتروژن+ 50 درصد فسفر) نسبت به مصرف50 درصد نیتروژن+ 50 درصد فسفر، 02/42 درصد افزایش یافت. همچنین بیشترین تعداد دانه در طبق در برهمکنش 150 کیلوگرم نیتروژن و40 تن در هکتار کود گاوی به دست آمد. عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت با کاربرد 15 تن در هکتار کود مرغی+ 20 تن در هکتار کود گاوی به ترتیب 9/22 و 98/15 درصد نسبت به شاهد افزایش یافتند. همچنین بالاترین درصد روغن (45/52 درصد) با کاربرد 15 تن در هکتار کود مرغی+ 20 تن در هکتار کود گاوی به دست آمد که نسبت به شاهد 13/30 درصد افزایش نشان داد. علاوه بر این، بیشترین عملکرد روغن (57/1784 کیلوگرم در هکتار) به کاربرد تلفیقی مصرف 15 تن در هکتار کود مرغی+ 20 تن در هکتار کود گاوی همراه با 75 کیلوگرم کود اوره (معادل 5/34 کیلوگرم در هکتار نیتروژن)+ 50 کیلوگرم کود سوپرفسفات تریپل (23 کیلوگرم اکسید فسفر در هکتار) تعلق داشت. بنابراین مصرف تلفیقی کودهای آلی و شیمیایی (50 درصد کود مرغی+ 50 درصد کود دامی با 75 کیلوگرم کود نیتروژنه+ 50 کیلوگرم کود فسفره) در بهبود صفات کمی و کیفی آفتابگردان مؤثرتر از کاربرد انفرادی هر یک از کودها بود.