آفتابگردان از جمله محصولات مهم زراعی در دنیا میباشد که تولید بذر هیبرید آن دارای اهمیت اقتصادی فراوانی است. از مهمترین مراحل تولید بذر هیبرید، آگاهی از هتروزیس و شناسایی ترکیبات والدینی برتر است که مرحلهای زمانبر و پرهزینه میباشد. در این مطالعه ارتباط بین فاصله ژنتیکی براساس نشانگر ریزماهواره با تظاهر هتروزیس در آفتابگردان بررسی گردید. تعداد پنج لاین 5 یکطرفه تلاقی داده شد و سپس والدین و نتاج آنها در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه × آفتابگردان بهصورت دیآلل 5 تکرار بهطور جداگانه در شرایط محیطی آبیاری و تنش کمآبی در گلخانه کشت گردیدند. عملکرد دانه و محتوی نسبی آب برگ در هر تکرار اندازهگیری گردید. فاصله ژنتیکی جاکارد بین لاینهای والدی با استفاده از 91 مکان ریزماهوارهای محاسبه گردید. فاصله ژنتیکی 0 متغیر بود. براساس فواصل ژنتیکی محاسبه شده، ژنوتیپهای والدی مورد مطالعه در سه گروه قرار گرفتند. ارتباط / 0 تا 11 / بین 51 فواصل ژنتیکی بهدست آمده با ترکیبپذیری خصوصی و هتروزیس میانگین والدین برای صفات عملکرد دانه و محتوی آب نسبی برگ در هر یک از شرایط آبیاری، مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد که نشانگر ریزماهواره میتواند بهطور مؤثری در تشخیص چندشکلی و فاصله ژنتیکی بین لاینهای والدی مورد استفاده قرار گیرد. ارتباط فاصله ژنتیکی مبتنی بر نشانگر ریزماهواره با هتروزیس میانگین والدین و ترکیبپذیری خصوصی برای صفات مورد ارزیابی معنیدار نبوده و فاقد کارایی لاز در پیشبینی هتروزیس میباشد.
