حمید حاتمی ملکی

تنش خشکی از جمله عوامل محدودکننده رشد گیاهان است. با استفاده از شاخصهای گزینشی میتوان ارقام با عملکـرد بـالا در شرایط نرمال و تنش کم آبی را شناسایی نمود. بنابراین تجزیه ژنتیکی شاخصهای تحمل به خشکی میتواند نقـش مهمـی در برنامههای به نژادی گیاهی ایفا کند. در تحقیق حاضر، به منظور شناسایی نشانگرهای مولکولی مرتبط با شـاخص هـای تحمـل بـه خشکی در آفتابگردان، 70 لاین خویش آمیخته نوترکیب حاصل از تلاقی بین دو لاین RHA266 و PAC2 به همراه والدین در قالـب طرح لاتیس مستطیل 9×8 با دو تکرار در شرایط نرمال و تنش کم آبی در شرایط مزرعه مورد ارزیابی قـرار گرفتنـد. بـر اسـاس پلات دو بعدی حاصل از تجزیه به مولفههای اصلی، تنوع ژنتیکی قابل ملاحظهای در لاینهای مورد مطالعه مشاهده گردید. از میان شاخصهای مورد مطالعه، بین شاخصهای GMP ،MP ،HM ،YI و STI و عملکرد دانه آفتابگردان در هر دو شرایط آبیـاری نرمـال (Yp (و تنش خشکی (Ys (همبستگی مثبت معنیدار مشاهده شد. با استفاده از روش مکانیابی فاصـله ای مرکـب، در مجمـوع 32 QTL برای شاخصهای تحمل به خشکی شناسایی گردید. نتایج نشان میدهد که QTLهای شناسایی شده بـرای شـاخص هـای YI ،MP ،GMP در گروه پیوستگی 13 ،با QTLهای گزارش شده برای عملکرد در آفتابگردان هم مکان هستند