محمد باقر حسن پور اقدم

بهمنظور بررسی تأثیر سطوح مختلف شوری بر برخی صفات فیزیولوژیک (محتوای کلروفیل، پرولین، قندهای محلول، نشت یونی، عناصر سدیم و پتاسیم) و صفات رشدی مرزه آزمایشی بهصورت طرح فاکتوریل 100 و 150 میلیمولار نمک کلرید سدیم) ، بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار سطح شوری (شاهد، 50 و دو کلون بومی مرزه ( تبریز و همدان) در سه تکرار انجام شد. نتایج نشاندهنده وجود اثرات متقابل معنیدار در هر دو کلون در تیمار شاهد مشاهده a بود. بیشترین میزان کلروفیل a کلون و شوری بر محتوای کلروفیل شد. وزن خشک ریشه، محتوای یون پتاسیم و سدیم، نسبت یون پتاسیم به سدیم، محتوای قند محلول و نشت یونی نمونهها تحت تاثیر سطوح شوری قرار گرفتند. بیشترین میزان وزن خشک ساقه و برگ، محتوای تحت تاثیر هر دوی رقم و سطوح شوری قرار گرفتند. بیشترین میزان وزن خشک b اسانس، پرولین و کلروفیل در کلون همدان و بالاترین میزان وزن خشک ساقه، محتوای اسانس و پرولین در کلون b + a برگ، کلروفیل در K+/Na+ تبریز مشاهده شد. بالاترین میزان وزن خشک ریشه، ساقه، برگ، محتوای یون پتاسیم و نسبت تیمار شاهد ثبت گردید. بیشترین تجمع یون سدیم در سطح شوری 150 میلیمولار کلرید سدیم مشاهده شد. با افزایش سطح شوری بر میزان پرولین نمونهها افزوده شد. بالاترین میزان نشت یونی، قند محلول و پرولین نمونهها در تیمارهای 100 و 150 میلیمولار کلرید سدیم مشاهده شد. با توجه به تغییرات صفات مورد مطالعه به نظر میرسدکه سطوح شوری در هر دو کلون مورد مطالعه شاخصهای رشدی و فیزیولوژیکی گیاه را متاثر نمود. لذا، چنین بهنظر میرسد برای حصول به عملکرد و شاخصهای فیزیولوژیکی پسندیده در این گیاه باید از کاشت این گیاه در محیطهای شور اجتناب نموده و یا از کلونهای متحمل به شوری استفاده کرد.