محمد باقر حسن پور اقدم

چکیده: افزایش طول عمر گل های بریده یکی از چالش های اصلی فعالان عرصه گلکاری می باشد. امروزه به دلیل اثرات زیان آور مواد شیمیایی بر سلامت انسان و محیط زیست، کوشش برای کاهش استفاده از این مواد آغاز شده است. استفاده از اسانس گیاهان دارویی به عنوان تیمار کم هزینه، قابل دسترس و بدون اثرات سوء بر محیط زیست جهت افزایش طول عمر گل های شاخه بریده می تواند جایگزین مناسبی برای تیمارهای شیمیایی باشد. به منظور بررسی احتمال جایگزینی تعدادی از اسانس های گیاهی با تیوسولفات نقره آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تیمار و 3 تکرار، برای بررسی عمر گلجائی گل بریده میخک رقم Liberty طراحی و اجرا شد. در طی این پژوهش اثرات 4 اسانس گیاهی مرزه سهندی (Satureja sahandica Bornm.)، خوشاریزه (Echinophora platyloba DC.)، شاهسپرم (Tanacetum balsamita L.) و سرو نقره ای (Cupressus arizonica Greene.) در جایگزینی 50 % با تیوسولفات نقره بررسی گردید. غلظت تیوسولفات نقره بکار رفته 0.1mM بود. علاوه از عمر گلجائی تعدادی از صفاتی مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گل بریده از جمله ثبات پایداری غشاء، مالون دی آلدئید، پراکسید هیدروژن و ... و نیز تعداد کلونی باکتریایی محلول گلجائی مورد ارزیابی قرار گرفت. داده های حاصل از پژوهش با استفاده از نرم افزار SAS مورد آنالیز و بررسی قرار گرفتند. از لحاظ عمر گلجائی و نیز صفات مورفولوژیکی مورد بررسی از جمله قطر گل نتایج حاصل نشان دادند که اسانس های گیاهی سرو نقره ای و شاهسپرم قابلیت جایگزینی50 % با تیوسولفات نقره را دارند. ضمن اینکه کلیه اسانس های مورد آزمون به طور معنی داری تعداد کلونی های باکتریایی را در محلول گلجائی کاهش دادند. ثبات پایداری غشاء، میزان مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن از جمله دیگر صفات مورد ارزیابی در این پژوهش بودند که برتری تیمارهای اسانس های جایگزین شده با تیمار تیوسولفات نقره از جمله تیمار سرو نقره ای در آنها کاملا مشهود بود؛ به نحوی که تیمار سرو نقر ه ای در جایگزینی50 % با تیوسولفات نقره بیشترین میزان شاخص پایداری غشاء، کمترین میزان تولید مالون دی آلدئید و نیز پراکسید هیدروژن را داشت. در بعضی پارامترهای مورد بررسی در این پژوهش تیمارهای تلفیقی سرو نقره ای، مرزه سهندی و شاهسپرم نتیجه ای بهتر و یا برابر با تیمار تیوسولفات نقره نشان دادند؛ با لحاظ این موضوع تی