مریم فریدفتحی

در سالهای اخیر با توجه به افزایش شکایات جسمانی و آسیب‌ها و مشکلات ناشی از آن در سلامتی افراد به ویژه زنان، توجه به علل این پدیده مورد توجه قرارگرفته شده است. در حیطه سلامت جسم و روان عارضه‌ای به نام شکایات جسمانی مطرح می‌شود، شکایات جسمانی تجلی مشکلات روانی به صورت علایم جسمی تعریف می‌شود. بدین منظور هدف از پژوهش حاضر مطالعه کیفی بسترهای بروز شکایات جسمانی با تاکید بر فعالیت‌های بدنی در زنان متاهل و خانه دار شهر مراغه است. از میان روش‌های تحقیق کیفی برای بررسی تجربه شکایات جسمانی روش پدیدارشناسی بکار گرفته شده است. 20 نفر شرکت کننده به وسیله نمونه‌گیری هدفمند و با استراتژی نمونه‌گیری معیار انتخاب شدند. به همین منظور، نمونه‌های پژوهش از بانوان متاهل و خانه‌داری انتخاب شدند دارای شکایات جسمانی بدون مشکلات و بیماری‌های فیزیکی بودند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد و برای تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه‌های پدیدارشناسی از روش تحلیل تماتیک استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که بسترهای شکایات جسمانی در6 مضمون طبقه‌بندی می‌شوند. ساختار تجربه مشارکت‌کنندگان نشان‌دهنده اوقات فراغت غیرفعال، ارگونومی غیراصولی کار، کم تحرکی، خودبیمارانگاری، افکار وسواسی بدنی، ناهنجاری بدنی بسترهای شکایات جسمانی زنان مبتنی بر فعالیت‌های بدنی است؛ بنابراین برای هرگونه برنامه پیشگیرانه، مشاوره و مداخله در درمان افراد با شکایات جسمانی، در کنار عوامل درمانی روانشناختی بایستی به کارکردهای فعالیت بدنی در تمامی جنبه‌های زندگی توجه شود.