منیژه لاله پور

در توسعه ى فزآینده کنونی شهرها، اداره و ساماندهی برخی از مسائل و پیچیدگی های بوجود آمده، ناشی از تبلور ناکامی ها در حوزه ى مدیریت شهری است. یکی از مسائلی که به انبوه مشکلات مدیریت شهری اضافه شده و با توجه به روند کنونی شهری شدن دنیا، وخیمتر شده و عنوان بحران را بر پیشانی حک شده می بیند و حساسیت های خاص خود را برانگیخته، مسأله سکونتگاه های غیررسمی می باشد که می بایست در حوزه ى مدیریت شهری به صورت ریشه ی مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته و یک راهکار مشخص و تصمیم گیری بنیادی در این زمینه صورت گیرد. هدف کلی پژوهش، تبیین دلایل نهادی- مدیریتی تأثیرگذار در شکل گیری سکونتگاه های غیررسمی و در نهایت ارائه راهکارهای اساسی جهت بهبود آنها می باشد. روش پژوهش در این تحقیق علی و پیمایشی است، با توجه به عنوان پژوهش و ماهیت این پژوهش، اطلاعات جمع آوری شده از اسناد و منابع مکتوب به صورت توصیفی سازماندهی شد. و دلایل نهادی - مدیریتی در شکل گیری سکونتگاه-های غیررسمی (براساس مدل تحلیلی ارائه شده) با استفاده از مدل تحلیل مسیر (اثرمستقیم و غیرمستقیم) مورد سنجش قرار گرفته، نتایج نشان می دهد نظام مدیریت و برنامه ریزی منطقه ای در ایران با مجموع اثر مستقیم و غیر مستقیم (622/0) در رتبه 1، مدیریت های محلی (515/0) در رتبه 2، ضوابط و مقررات تعیین شده در طرح های توسعه شهری (384/0) در رتبه 3، برنامه ها و مقررات ناظر بر ساخت و سازها در محدوده قانونی و حریم شهرها (309/0) در رتبه 4، سیاست گذاری های کلان اجتماعی-اقتصادی- زیست محیطی (261/0) در رتبه 5، سیاست ها و برنامه های مسکن کم درآمدها (179/0) در رتبه 6، مقررات ناظر بر روند تفکیک و قطعه بندی رسمی زمین در ایران (168/0) در رتبه 7، نهادهای جامعه مدنی و بخش خصوصی (158/0) در رتبه 8 و ضعف فرهنگ شهرنشینی (114/0) در رتبه 9 قرار دارد. همچنین با استفاده از مدل SWOT در این پژوهش پس از شناسایی، ارزیابی و طبقه بندی عوامل (نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها)، ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (IFE) ، امتیاز (858/2) و ماتریس ارزیابی عوامل خارجی(EFE)، امتیاز (534/2)، را کسب کرد، همچنین ماتریس چهار نقطه ای داخلی و خارجی((IE برای تجزبه و تحلیل هم زمان عوامل داخلی و خارجی استفاده شد تا بتوان استراتژی های مناسبی را اتخاذ نمود. با توجه به ماتریس داخلی و خارجی جایگاه ساختار نهادی- مدیریتی