مجتبی نورآئین

با توجه به اهمیت فعالیت آنزیم پیروات دهیدروژناز در متابولیسم سلولهای گیاهی و عدم مطالعه اثرات کاهش و یا توقف فعالیت این آنزیم در جوانه زنی بذور، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه پژوهشی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه اجرا شد. بدین منظور بذور یکنواخت گندم و جو انتخاب و پس از ضد عفونی با محلول 0/1٪ سدیم دودسیل سولفات و شستشو با آب دیونیزه، 20 بذر به پتریدیشهای 9 سانتیمتری منتقل و در شرایط کنترل شده به مدت یک هفته نگهداری و سپس شاخصهای مرتبط با جوانه زنی و ارزیابی تسهیم ذخایر بذر مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که افزودن بازدارنده های پیروات دهیدروژناز سبب کاهش درصد جوانه زنی، وزن خشک ساقه چه، وزن خشک ریشه چه و وزن خشک کل گیاهچه شد. بطوریکه هرچه میزان بازدارنده های مورد مطالعه بیشتر گردید شدت کاهش شاخصهای یاد شده افزایش یافت. بعلاوه نتایج حاصل نشان داد که باقیمانده بذر در اتمام دوره جوانه زنی در اثر تیمار با بازدارنده های پیروات دهیدروژناز افزایش یافت. بطوریکه کمترین میزان این شاخص در شاهد و بیشترین مقدار آن، به جز تیمار تیوریدازین در جو، در دوز 5 میلیمولار بدست آمد. اما میزان مصرف ذخایر بذر در بذور گندم و جو با اضافه نمودن نورمازین و تیوریدازین شروع به کاهش کرد. بطوریکه بدون در نظر گرفتن اختلاف معنی داری بین تیمارها میتوان گفت که بیشترین مقدار مصرف ذخایر بذر در تیمار شاهد و کمترین آن در تیمار 5 میلی مولار مشاهده گردید. کارایی تبدیل مواد ذخیرهای به بخش ساختاری گیاهچه، در پی افزوده شدن نورمازین و تیوریدازین به محیط بذور در حال جوانه زنی گندم و جو کاهش یافت. اگرچه بین شاهد و مقادیر بالاتر بازدارنده های مورد استفاده از نظر کارایی تبدیل اختلاف معنی داری مشاهده گردید.