مجتبی نورآئین

به منظور مکان یابی QTL های اصلی و اپیستاتیک و اثر متقابل آن ها با محیط برای صفات فنولوژیک، 941 اینبرد لاین نوترکیب گندم همراه با والدین ‘YecoraRojo’ و ‘No. 49 در دو ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب و مهاباد در شرایط نرمال و تنش کم آبی انتهای فصل طی دو سال زراعی 9313 و 9314 مورد ارزیابی قرار گرفتند . نقشه پیوستگی مورد استفاده شامل 977 نشانگر ریز ماهواره و 99 نشانگر رتروترانسپوزون بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد بین ژنوتیپ های مورد بررسی از لحاظ کلیه صفات اندازه گیری شده اختلاف معنی دار وجود داشت. تجزیه QTL بر اساس روش مکانیابی فاصله ای مرکب نشان داد در شرایط نرمال رطوبتی دو QTL ، دو اثر متقابل QTL  محیط، 94 اثر اپیستازی QTL× QTL و 91 اثر متقابل × QTL محیط مشاهده شد. دامنه توجیه تغییرات فنوتیپی برای QTL 7/ 2 برای طول دوره پر شدن دانه تا 94 / ها در محدوده 6 درصد برای روز تا رسیدگی متغیر بود. در شرایط تنش کم آبی 6 QTL ، دو اثر متقابل QTL × محیط، 1 اپیستازی QTL× QTL و 2 اثر QTL× QTL در محیط مکان یابی شد که دامنه تبیین تغییرات فنوتیپی برای QTL 92 درصد به ترتیب برای طول دوره / 4 تا 44 / های افزایشی بین 46 پرشدن دانه و روز تا سنبله دهی قرار داشت. هم چنین، برای روز تا سنبلهدهی و روز تا رسیدگی فیزیولوژیک QTL هایی بر روی کروموزوم های 2A ، 3A ، 5A و 2B مکان یابی شدند که با ژن های مرتبط با بهارهسازی ) VRN ( و ژن های حساسیت به دوره نوری ) Ppd ( در گندم روی کروموزوم های مشابهی قرار داشتند. واژه های کلیدی