مجتبی نورآئین

بیوچار محصول فرآیند تجزیه گرمایی مواد آلی است که تحت شرایطی با اکسیژن محدود تهیه می شود. این ماده غنی از کربن، دارای تخلخل، سطح ویژه و ظرفیت تبادل کاتیونی بالا و همچنین گروه های عامل سطحی می باشد و به دلیل بهبود حاصلخیزی خاک، غیرمتحرک کردن آلودگی ها و ترسیب کربن مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است، این تحقیق در شرایط آزمایشگاهی با هدف بررسی تاَثیر بیوچار در تثبیت کادمیوم خاک انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با بیوچار تهیه شده از درخت بید در سه سطح (صفر، 1، 2، درصد) در دو زمان (دو هفته و چهار هفته) و 3 تکرار به انجام رسید. به منظور آلوده سازی خاک مورد نظر از نمک سولفات کادمیوم استفاده گردید و بعد از سپری شدن یک ماه، بیوچار در سه سطح مختلف به هر کدام از ترکیبات تیماری آلوده شده با کادمیوم اضافه شد و در زمان های دو هفته و چهار هفته به صورت جداگانه مقدار فرکشن های مختلف کادمیوم (تبادلی، کربناتی، اکسیدی، آلی و باقیمانده) به ترتیب اندازه گیری شد.طبق نتایج آزمایشات مشخص شد که با اضافه کردن بیوچار به خاک، کادمیوم از شکل ناپایدار (مانند شکل های قابل تبادل) به شکل های پایدار (کربناتی، اکسید های آهن ومنگنز و باقیمانده) تغییر شکل می دهند. در نهایت می توان نتیجه گرفت که افزودن بیوچار به خاک منجر به کاهش فراهمی عنصر کادمیوم در خاک های آلوده شده و این عنصر از دسترس گیاه خارج می شود.