مهدی رحمتی

خاک های انبساط پذیر علی رغم حاصلخیزی بالای آنها، با توجه به مشکلات زیادی که از نظر ساختمانی دارند، در دسته خاک های مشکل دار دسته بندی می شوند. بخش زیادی از خاک های منطقه دشت مراغه و هشترود دارای خصوصیات ورتیک بوده و در دسته خاک های مشکل دار دسته بندی می شوند. ورتی سول ها یا خاک های با خصوصیات ورتیک که معمولا در طی فصول خشک سال ترک های قابل ملاحظه ای ایجاد می کنند، نیاز به مدیریت دقیقی دارند. به کارگیری بهبودکننده های خاک برای جلوگیری از ایجاد شکاف ها و ترک ها ممکن است تلاش موثری در این ارتباط باشد. بنابراین، تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات کیتوسان (به عنوان پلیمرهای طبیعی) بر روی برخی از ویژگی های فیزیکی این خاک ها انجام شد. برای این منظور، یک آزمایش در قالب کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای استفاده شده در این پژوهش بیانگر مقادیر صفر، 1/0 و 2/0 درصد از کیتوسان بود. در نهایت برخی از ویژگی های خاک شامل حدود آتربرگ و پایداری خاکدانه ها در خاک مورد استفاده مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که استفاده کیتوسان ، موجب افزایش معنی دار حد پایین خمیرایی (PL) و پایداری خاکدانه ها (WAS) شده است ولی تاثیر در حد بالای خمیرایی نداشته است. همچنین کاهش معنی دار نسبت فعالیت (AR) رس ها در اثر استفاده کیتوسان نشان می دهد که کیتوسان می تواند در مدیریت انبساط پذیری بخش مهمی از خاک های واقع شده در دشت مراغه و هشترود که عموما زیر کشت گندم دیم می باشند، موثر باشد.