مهدی رحمتی

چکیده اهداف: هر سال تعدادی ارقام جدید سیب زمینی وارد کشور میشوند و با توجه به این که پاسخ رقمها در شرایط اقلیمی مختلف، بنابراین مطالعه ارقام رایج و پرکاربرد سیبزمینی همچون سایر محصولات ضروری میباشد. بر همین اساس در این پژوهش هدف تعیین و معرفی بهترین رقم یا ارقام از لحاظ عملکرد و همچنین صفات کیفی میباشد. مواد و روشها: در این پژوهش 61رقم بانبا، سانته، رداسکارلت، آگریا، سیفرا، پیکاسو، آریندا، اینواتور، فونتین و چلنجر براساس طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی مورد اریابی قرار گرفتند. صفات وزن تر و درصد ماده خشک غده، عملکرد غده، قطر غده، تعداد غده در بوته، وزن حجمی، سفتی، مواد جامد محلول، فعالیت آنتی اکسیدانی کل، محتوای فنل کل، کربوهیدرات کل، ویتامین ث، نشاسته، پراکسیداز، پروتئین محلول کل، بتاکاروتن بررسی شدند. یافتهها: نتایج نشان داد که تنوع قابل ملاحظهای بین ارقام مختلف در کشور در شرایط اقلیمی مراغه وجود داشت. بیشترین عملکرد غده در رقم پیکاسو مشاهده گردید که از نظر صفات کیفی همچون مقدار نشاسته، سفتی، ویتامین ث نسبت به سایر با اختلاف معنیداری پایینتر بود و بعد از رقم پیکاسو بیشترین عملکرد غده متعلق به رقم سیفرا و آریندا بود. در صفات مربوط به کیفیت همچون نشاسته و وزن خشک غده ارقام پیکاسو، چلنجر و اینواتور برتر از بقیه بودند. بیشترین مقدار نشاسته در رقم اینواتور، درحالی که بیشترین کربوهیدرات در آگریا، آریندا، فونتین و بانبا و همچنین بیشترین مقدار پروتئین در آگریا مشاهده شد. بالاترین همبستگی نسبت بین تعداد غده و عملکرد غده مشاهده گردید و همچنین بالاترین همبستگی منفی بین نشاسته و کربوهیدرات کل مشاهده گردید. نتایج تجزیه خوشهای صفات در تایید همبستگی مشاهده شده نشان داد که بهطور کلی صفات در 0گروه دستهبندی شدند. نتیجهگیری: ارقام اینواتور و چلنجر به دلیل نشاسته غده، ماده خشک غده و محتوای فنل کل بالا و همچنین پراکسیداز و کربوهیدرات کم مناسب فرآوری و تهیه محصولاتی همچون فرنچ فرایز و خلال بوده و این ارقام با عملکرد متوسط، سفتی و ماده خشک بیشتر نسبت به سایر ارقام برای تازهخوری و بازار پسندی مناسب میباشند. به طور کلی ارزیابی ارقام متفاوت در مناطث مختلف کشور جهت انتخاب بهترین رقم به کشاورزان جهت انکارناپذیر است و همچنین این ارزیابیها به دلیل معرفی و ورود ارقام جدید بایستی به صورت مستمر انجا