چکیده مقدمه:افزایش شیوع چاقی از مشکلات اصلی سلامت در کشورهای در حال توسعه محسوب می شود. یکی از عوارض اصلی چاقی و اضافه وزن دیابت نوع 2 می باشد. اصولا در بیماران دیابتی نارسایی لیپیدی خون افزایش بافت چربی با الگوی تجمع مرکزی مشاهده شده است(1). تعداد رو به رشدی از هورمون های مشتق از آدیپوسیت با آدیپوکین ها شامل واسپین، رزیستین و لیپوکالین شناسایی شده اند(2). تنظیم افزایشی واسپین بیانگر سازوکار جبرانی در مقابل مقاومت به انسولین است(3). در انسان ها نیز واسپین سرم به طور معنی داری رابطه ی منفی با توده بدن دارد(4).تحقیقات نشان می دهد که انجام یک دوره تمرینات ورزشی موجب افزایش سطح واسپین سرمی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 می گردد.لذا هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر 8 هفته تمرین هوازی بر سطح سرمی واسپین در زنان مبتلا به دیابت نوع 2 بود. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی نمیه تجربی بود که تعداد 20 نفر از زنان مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به درمانگاه های شهرستان ارومیه با نظارت و همکاری پزشک معالج به صورت داوطلبانه انتخاب شدند و به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و تجربی تقسیم شدند . گروه تجربی به مدت 8 هفته و هر هفته 3 جلسه برنامه تمرین هوازی را اغاز کردند. 48 ساعت بعد از آخرین جلسه ی تمرینی از آزمودنی ها خونگیری به عمل آمد و سطح واسپین سرم به روش آلایزا و با استفاده از کیت مخصوص نمونه های انسانی wuhan cusabio biothech با حساسیت 4.5 پیکوگرم بر میلی لیتر اندازه گیری شد. و برای تحلیل داده ها از نرم افزار spss نسخه 19 و روش آماری تی زوجی و مستقل استفاده گردید. نتایج:براساس نتایج حاصل از آزمون تی زوجی سطح سرمی واسپین در گروه تجربی کاهش معنی داری نشان داد و همچنین نتایج آزمون تی مستقل نشان داد کاهش معنی داری سطح واسپین در آزمودنی های گروه تجربی در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی داری نشان داد. نتیجه گیری:نتایج این تحقیق نشان داد که انجام تمرینات هوازی همراه با کاهش وزن منجر به کاهش سطح سرمی واسپین می شود لذا می تواند به عنوان یک روش درمانی مکمل برای بیماران دیابت نوع 2 مورد توجه قرار گیرد.
