ناصر صباغ نیا

بسیاری از گونه های سرده ترشک متعلق به خانواده علف هفت بند به عنوان سبزی و یا دارویی استفاده می شوند. گونه های این جنس غنی از متابولیت های اسکوربیک اسید، اگزالیک اسید، فنولیک اسید، ترکیبات فلاونوئیدی، ترکیبات فنلی، آنتراکوئینون، نفتالن، استرول و تری ترپنها و....هستند. با در نظر گرفتن اهمیت این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و روابط فیلوژنتیکی 54 توده از گیاه ترشک با استفاده از صفات مورفولوژیک در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. تعداد 20 صفت کمی و کیفی اندازه گیری و ثبت گردید. بر اساس مقایسه میانگین صفات اندازه گیری شده، مشاهده شد که بیشترین طول پهنک متعلق به توده 54 و کمترین مقدار مربوط به توده 41 می باشد. همچنین صفات مهمی چون، طول برگ، عرض برگ، قطر دمبرگ و میزان کلروفیل دارای بیشترین تنوع بودند. نتایج تجزیه به عامل ها، سه عامل اول، در مجموع 24/50 درصد از واریانس کل را توجیه نمود که این تجزیه می تواند در تفکیک توده ها موثر باشد. توده های مختلف در فاصله 5 از 25، در سه گروه دسته بندی شدند. استفاده از صفات در گروه بندی صفات نشان داد که، استفاده از این صفات معیار بسیار مناسبی برای گروه بندی این تعداد زیاد توده است. با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق به نظر می رسد توده های 24، 22 ، 18 و 19 را می توان با داشتن تعداد بیشتر گیاهک در بوته، تعداد برگ زیاد و ایستاده بودن دمبرگ بهترین توده ها از نظر صفات اندازه گیری شده معرفی کرد.