ناصر صباغ نیا

چاودار (Secale cereale L.) یکی از غلات سردسیری دانه ریز است در دنیاست. در این مطالعه تنوع ژنتیکی 22 ژنوتیپ مختلف چاودار براساس صفات زراعی و مورفولوژیکی در شرایط آب و هوایی مراغه مورد ارزیابی قرار گرفت. اولین و دومین مؤلفه اصلی تجزیه بای پلات ژنوتیپ × صفت به ترتیب 45 و 25 درصد (در مجموع 70 درصد) تغییرات کل را توجیه کردند. نمودار چندضلعی نشان داد شش ژنوتیپ راس شامل ژنوتیپ های 4، 7، 3، 1، 22، 17 و 4 را شناسایی نمود. ژنوتیپ 17 در صفات وزن هزار دانه و طول ریشک برتر برتر از سایر ژنوتیپ های مورد بررسی بود، در حالی که در صفات ارتفاع گیاه، قطر ساقه، وزن سنبله، طول آخرین میان گره ، وزن دانه سنبله و عملکرد دانه، ژنوتیپ 22 برتر بود. براساس نمودار برداری بای پلات، همبستگی مثبت و معنی داری بین صفات عملکرد دانه با وزن دانه در سنبله، قطر ساقه با وزن آخرین میان گره ، وزن هزار دانه با وزن آخرین میان گره ، وزن هزار دانه با طول ریشک چاودار وجود داشت. برای اصلاح عملکرد دانه چاودار، صفات وزن دانه در سنبله، وزن سنبله و تعداد دانه در سنبله اهمیت بیشتری داشته و بهتر است در تعریف شاخص های گزینشی مورد استفاده قرار گیرند.