سیستم های انتقال آب متشکل از مخازن ذخیره، ایستگاه های پمپاژ و خطوط لوله می باشند. خاموشی ناگهانی ایستگاه های پمپاژ، باز کردن و بستن شیرهای کنترلی و شکستگی لوله ها، باعث ایجاد حالت گذرا در خطوط انتقال می شود. معادلات اصلی جریان گذرا شامل مومنتوم و پیوستگی با استفاده از روش مشخصه ها و با لحاظ شرایط مرزی بوسیله نرم افزارهای مهندسی تحلیل می شوند. در پژوهش حاضر، افت اصطکاکی حالت گذرا با چهار روش پایدار، شبه پایدار، ناپایدار و ناپایدار ویتکوفسکی با نرم افزار بنتلی همر محاسبه شده و مورد مقایسه قرار گرفت. در سیستم انتقال آب شهر پیرانشهر در محل ایستگاه پمپاژ و در شرایط بحرانی قطع جریان برق، با فشارسنج حساس و سریع، فشارسنجی شد. داده های ثبت شده با خروجی نرم افزار بنتلی همر و با استفاده از روش های آماری مقایسه گردید. نتایج شبیه سازی و داده های واقعی حاکی از انطباق پریودهای زمانی است. در حالت محاسبه افت به روش ناپایدار ویتکوفسکی، خطای متوسط مطلق مقادیر فشار در زمانهای اولیه برابر 13/5 متر آب و در محدوده زمانی داده برداری 45/5 متر آب بدست آمد. برای مقادیر حداکثر فشار، بیشترین اختلاف مربوط به روش محاسبه ناپایدار(62/14- متر آب) و کمترین اختلاف مربوط به دو روش محاسبه پایدار و شبه پایدار(به ترتیب 58/4- و 56/4- متر آب) بود. بیشترین اختلاف مقادیرحداقل فشار برای روش پایدار بوده (55/5- متر آب) و کمترین آن برای روش ناپایدار(52/1- متر آب) بدست آمد. افزایش و کاهش سرعت موج بر فشار های حداکثر اثر مستقیم و بر فشارهای حداقل اثر معکوس دارد. استفاده از روش ناپایدار ویتکوفسکی در تهیه مدل هیدرولیکی پیشنهاد می گردد.
