ید یکی از عناصر کم مصرف ضروری برای بدن انسان است که بیشتر در اقیانوس ها یافت می شود. مصرف این عنصر می تواند محدودیت های فیزیولوژیک را در گیاهان سبب شود که به شکل کاهش رشد، گیاه سوزی و در نهایت کاهش عملکرد بروز نماید. لذا با توجه به این موارد، لزوم شناخت اثرات کاربرد ید از جنبه های مختلف فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی و تعیین غلظت مناسب برای گیاه آشکار می گردد. در این راستا، پژوهشی با هدف بررسی مکانیسم های دفاعی گیاه برای مقابله با اثرات احتمالی سمیت ید و تاثیر این عنصر بر فیزیولوژی و رشد و نمو گوجه فرنگی اجرا گردید تا بتوان شناخت اولیه از پاسخ گیاه یاد شده به ید را درک و اطلاعات اولیه لازم برای غنی سازی گوجه فرنگی با ید را کسب نمود. لذا آزمایشی بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی، در سه سطح با محلول پاشی برگی یدید پتاسیم که شامل غلظت های صفر، 10و 20 میلی مولار ید در سه تکرار که در کل شامل 9 کرت بود و درون هر کرت 12 بوته گوجه فرنگی کشت شد و 35 میلی لیتر یدید پتاسیم با توجه به احتساب غلظت ید برای هر بوته به صورت محلول پاشی اضافه گردید. در تجزیه آماری تحقیق مقایسات میانگین صفات مورد بررسی در سطح یک درصد معنادار بود که نشان دهنده تاثیر کاربرد محلول پاشی یدید پتاسیم بر صفات مورد مطالعه می باشد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که مصرف ید باعث افزایش وزن برگ و در نتیجه میزان واحد سبزینه گیاه گردید که در نهایت منجر به افزایش میزان رنگدانه های گیاهی گردید. از سوی دیگر افزایش ید میزان فرآیندهای اکسیداتیو در گیاه را نیز افزایش داد که در این راستا می توان به افزایش مالون دی آلدئید و آنزیم های آنتی اکسیدان نظیر پراکسید هیدروژن، سوپر اکسید دیسموتاز، گایاکول پراکسیداز و کاتالاز و نیز افزایش میزان فنل گردید که حاکی از یک تنش و استرس در گیاه می باشد. در مورد کربوهیدرات کل نیز مصرف ید باعث افزایش میزان کربوهیدرات در گیاه گردید. البته بیشترین تاثیرات مذکور عمدتا مربوط به غلظت 10 میلی مولار ید بود. در کل می توان بیان نمود که افزایش ید رشد گیاه را به دنبال خواهد داشت اما غلظت مناسب جهت استفاده به عنوانکود بایستی دقیقا مشخص گردد.
