مریم صمدیه

شناخت انسان از خویشتن سبب می شود تا نسبت به ابعاد وجودی خویش شناخت پیدا کند. همین امر می تواند انسان را از دچار شدن در انواع بحران های اخلاقی، معرفتی و روانی جلوگیری نماید. پژوهش حاضر می کوشد تا پیامدهای غفلت انسان از خویش را از نظر علامه محمد تقی جعفری بررسی نماید. بزرگترین پیامد غفلت انسان از خویش در دیدگاه علامه محمدتقی جعفری، محروم ماندن انسان از حیات معقول است؛ حیات آگاهانه‏اى که نیروها و فعالیت هاى جبرى و جبرنماى زندگى طبیعى را با برخوردارى از رشدِ آزادىِ شکوفان‏شده در اختیار، در مسیر هدف‏هاى تکاملىِ نسبى تنظیم نموده، شخصیت انسانى را که به تدریج در این گذرگاه ساخته مى‏شود، وارد هدف اعلاى زندگى مى‏نماید. این هدف اعلاء، شرکت در آهنگِ کلّىِ هستىِ وابسته به کمالِ برین است. البته بایستی به این نکته اشاره نماییم که محروم ماندن از حیات معقول خود منشأ تمام بحران هایی است که انسان درگیر آن ها می-شود. علاوه بر این علامه معتقد است غفلت از خود می تواند سبب ورود عوامل مهلک و مخرب بر حوزه شخصیت فرد شود. آیات قرآنى نیز، غفلت را از اوصافِ بسیار پست معرفى نموده اند، تا آن‏جا که از نظر قرآن، انسانِ غافل پست‏تر از حیوانات معرفى شده است. از نظر علامه جعفری غفلت و فراموشى، تاریکىِ ذهنى است که از اهمیت ندادن به موضوع خودشناسی ناشى مى‏شود؛‏ پدیده‏اى است که نیروى حسابگرىِ انسان را فلج مى‏کند و هیچ قانونى را براى وى ضرورى و مبناى محاسبه مطرح نمی کند.