منگنز جزء عناصر کم مصرف برای گیاهان بوده و در حقیقت به عنوان یک آلاینده ی فلزی به حساب نمی آید. سمیت منگنز در بعضی خاک های کشاورزی به دلیل احیای بیش از حد آن منجر به اثرات نامطلوب در گیاهان می شود. سیلیسیم به عنوان عنصر کاهنده ی تنش و جلوگیری از بروز اثرات سمی بعضی عناصر شناخته شده است. به منظور بررسی اثرات سیلیسیم و منگنز در برگ گیاه کاهو رقم سیاهو، آزمایشی با سه سطح منگنز (5/0، 5/2 و 0/5 میلی گرم در لیتر) از منبع سولفات منگنز و سه سطح سیلیسیم (صفر، 14 و 28 میلی گرم در لیتر) از منبع متاسیلیکات سدیم به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت کشت هیدروپونیک در گلخانۀ تحقیقاتی دانشکده کشاورزی مراغه صورت گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت منگنز در محلول غذایی میزان مالون دی آلدهید، کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و پراکسیدهیدروژن افزایش و پروتئین محلول کل، وزن تر و خشک گیاه کاهش یافت. بیشترین کاهش وزن تر و خشک مربوط به تیمار 5 میلی گرم در لیتر منگنز بود. کاربرد متاسیلیکات سدیم به طور معنی داری میزان مالون دی آلدهید و پراکسیدهیدروژن را کاهش و فعالیت آنزیم کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، پروتئین محلول کل، وزن تر و خشک گیاه را افزایش داد. به طور کلی کاربرد غلظت های بالای منگنز در محلول غذایی باعث کاهش رشد و عملکرد شده و در مقابل کاربرد سیلیسیم باعث تعدیل اثرات سمی منگنز و افزایش عملکرد می شود.
