سید بهمن موسوی

اگر چه افزودن گوگرد عنصری به خاک های آهکی در جهت رفع اختلالات تغذیه ای ناشی از pH بالا مدیریتی مطلوب به شمار می رود، اما تأثیر این شیوه مدیریتی بر فعالیت های زیستی خاک آن چنان که بایستی مورد توجه قرار نگرفته است. به این منظور آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه سطح گوگرد عنصری (صفر، یک و دو درصد)، ماده آلی در دو سطح (کاربرد کود گاوی پوسیده شده یک درصد و عدم کاربرد)، کود زیستی سولفو بارور-1 (مایه زنی و عدم مایه زنی) در یک خاک با 16 درصد آهک به مدت 60 روز در سه تکرار اجرا گردید. نتایج نشان دادند که کاربرد گوگرد توانست تنفس برانگیخته خاک را از 52/0 به 1 در سطح یک و دو درصد گوگرد و همچنین سهم متابولیک خاک را از 7/4 واحد به ترتیب به 7/12 و 4/17 در سطوح مذکور افزایش دهد. اگر چه اثر کاربرد کود حیوانی و مایه زنی با کود زیستی برای دو شاخص مذکور معنادار نشد ولی بیشترین کربن زیست توده میکروبی با مقدار 103/0 و تنفس پایه خاک به میزان 023/0 واحد در تیمار کاربرد کود دامی به همراه دو درصد گوگرد به دست آمد. شاخص سهم میکروبی نیز بر اثر کاربرد گوگرد از 77/1 به 05/1 کاهش پیدا کرد ولی با کاربرد کود حیوانی همراه با دو درصد گوگرد میزان آن به 38/2 افزایش یافت. بنابراین، با توجه به اثرهای مثبت ماده آلی در بهبود ویژگی های زیستی خاک، کاربرد گوگرد صرفا به همراه ماده آلی توصیه می شود.