سپیده بوذری

قضاوت زنان از دیرباز در فقه اسلامی همواره مطرح بوده است. در ارتباط با قضاوت زنان با توجه به غنی بودن آموزه های دین مبیّن اسلام و بازگذاشتن دریچه های پر فروغ اجتهاد بر طبق قرآن، سنّت و عقل و اجماع، چراغ هدایت همواره روشن است که با بررسی منابع فوق، حقیقت واقع در مورد این موضوع نیز آشکار می شود. مقاله حاضر، با روش توصیفی- تحلیلی درصدد بررسی قضاوت زنان در فقه اسلامی است. بحث قرار گرفتن زنان بر منصب قضا ء همواره از موضوعات اختلافی در ادوار مختلف بوده است که عده ای از فقها قائل به جواز و عده ای قائل به عدم جواز قضاوت زنان بوده اند. که در این پژوهش به این مسأله می پردازیم. در چهار قرن اخیر، عده ای از فقهای شیعه، تردیدهایی را درباره کلیت شرط ذکورت در قاضی مطرح کرده اند. از نظر آن ها دلایلی که از کتاب، سنّت و عقل برای اعتبار این شرط ذکر شده است، قانع کننده نیست؛ بنابراین به طور کلّی این شرط را تأیید نکرده ا ند. بنابراین تصدّی قضای زنان مانع ندارد. در واقع فقها و مفسّرین با استناد به بعضی از آیات قرآن کریم و برخی از روایات معصومین (ع) به صراحت نظر به جواز قضاوت برای زنان داده اند. بنابراین از قرآن و سنت به دست نمی آید که این مسئولیت به مردان سپرده شده است.