شهریار دشتی

تبخیر و تعرق مرجع (ETO) در تعیین کارایی مصرف آب از اهمیت زیادی برخوردار است. محققان به منظور یافتن مدلی مناسب برای برآورد کاربردی ETO در مکان های بدون ایستگاه و مکان های دارای ایستگاه هواشناسی با متغیرهای کم، در سراسر جهان مشغول تحقیق هستند. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر روش شناسی برآورد بهینه ETO برای دو وضعیت فوق برای مناطق نیمه مرطوب است. ایستگاه هواشناسی یاسوج (نیمه مرطوب) به عنوان ایستگاه اصلی و 20 ایستگاه در محدوده صفر تا 300 کیلومتری از ایستگاه اصلی به عنوان "نزدیک" مشابه و غیرمشابه و دو ایستگاه مشابه خارج از 300 کیلومتر نیز به عنوان "دور" در نظر گرفته شد. ETO بر اساس سه سناریوی مدیریت داده های هواشناسی 1- محلی 2-محلی- خارج محلی و 3- خارج محلی در قالب مدل های هارگریوز (HR)، پریستلی-تیلور (PT) و مک کینک (MK) به صورت معمولی و واسنجی شده (calib.) و سه مدل ANFIS برای تمام ایستگاه ها برآورد گردید و درنهایت بهترین مدل و مناسب ترین مدیریت معرفی شد. نتایج نشان داد که سناریوی 2 بهتر از 3 و 1 است، میانگین سرعت باد، ارتفاع از سطح دریا، فاصله از ایستگاه اصلی و شرایط همسان یا غیر همسان آب وهوایی روی کارایی مدل ها مؤثر بود. به طور کلی برای سناریوی 1 مدل های PT و HR، برای سناریوی 2 در ایستگاه های نزدیک مدل PT'calib، برای سناریوی 2 ایستگاه های دور همه مدل ها، برای سناریوی 3 در ایستگاه های نزدیک مدل PT قابل توصیه بودند و برای سناریوی 3 در ایستگاه های دور هیچ مدلی مناسب نبود. در مجموع می توان دو مدل PT و PT'calib به عنوان مدل های عمومی در همه شرایط معرفی کرد.