شهریار دشتی

هدف این مقاله بررسی بهره وری آب کشاورزی محصولات مهم زراعی حوضه دریاچه ارومیه دشت عجب شیر، به جهت ارائه راهکارهایی در جهت ساماندهی الگوی زراعی منطقه میباشد. برای محاسبه بهره وری آب کشاورزی از شاخص عملکرد به ازای واحد حجم آب (CPD) شاخص درآمد به ازای واحد حجم آب ( (BPD و شاخص بازده خالص به ازای واحد حجم آب (NBPD) استفاده شده است. جهت تعیین این شاخصها نیاز به محاسبه هزینه و درآمد محصولات اصلی کشت شده بود که اطلاعات لازم با استفادهاز سالنامه آماری بخش کشاورزی استان آذربایجان شرقی در سال1396 بدست آمد .نیاز آبی خالص هر محصول با استفاده از نرم افزار CROPWAT محاسبه شد و نیاز ناخالص آبی در هکتار برای هر محصول بر اساس متوسط راندمان کاربرد آب در مزارع استان آذربایجان شرقی که 2/51 میباشد، محاسبه گردید. نتایج نشان داد که اولویت کشت محصولات تا رتبه سوم بر اساس شاخص CPD به ترتیب ذرت علوفه ای،سیب زمینی و پیاز و بر اساس شاخصهای BPD و NBPD به ترتیب سیر، سیب زمینی، پیاز و سیر،ذرت علوفه ای وسیب زمینی میباشند با توجه به نتایج این تحقیق، کشت-های با مصرف آب بالا و بازده اقتصادی پائین مانند یونجه بایستی از الگوی کشت حذف شود. این کار هم باعث کاهش مصرف واستحصال آب شده و هم متضمن منافع اقتصادی بالا برای کشاورزان میباشد