شهریار دشتی

پیری یا زوال بذر یک فرآیند برگشت ناپذیر، تجمعی و غیرقابل جبران است که می تواند منجر به تاخیر در ظهور گیاهچه، کاهش توانایی مقاومت آن در برابر تنش ها و در نهایت از دست دادن قوه و قدرت نامیه بذر شود. تست پیری تسریع شده به طور غیر مستقیم می تواند این شاخصه ها را ارزیابی کند. با توجه به محتوای روغن بالا و ساختار بذر در کلزا فرایند های پیری درآن سریع آغاز می شود که بررسی روند آن در این گیاه ضروری است. بنابراین در این مطالعه، فرسودگی بذور کلزا در هفت سطح با فاصله زمانی 24 ساعت تا ساعت 144 در دمای 41 درجه سانتی گراد و رطوبت 100 درصد انجام شد. با توجه با نتایج، اثر معنی دار بازدارندگی زوال بذر بر سرعت و درصد جوانه زنی و صفات رشدی طول ریشه چه، ساقه چه و گیاهچه محرز بود. همچنین نتایج نشان داد وزن اندام های گیاهچه بطور معنی دار کاهش یافت. در تمامی صفات کاهش در مقادیر عمدتا تابع شدت پیری بود بطوری که بعد از 144 ساعت پیری مقادیر در تمامی صفات به حداقل مقدار خود تنزل یافت. نکته قابل توجه دیگر این حساسیت قدرت نامیه بذر کلزا بویژه در صفت رشد گیاهچه بیش از قوه نامیه آن در مقابل فرایند پیری ارزیابی شد.