یوسف نصیری

کم آبی یکی از عوامل استرس زای نامطلوب محیطی مخصوصاً در مناطق خشک و نیمه خشک است که تأثیر قابل توجهی در کاهش محصولات کشاورزی دارد. تنش خشکی می تواند بر عملکرد و تولید مواد مؤثره گیاهان دارویی نیز تأثیر بگذارد. از این رو به منظور بررسی اثر کاربرد کود زیستی و اسید سالیلیسیک بر برخی صفات موفولوژیکی و تولید اسانس مرزه آزمایشی در قالب اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بر روی گیاه داروی مرزه در شرایط مزرعه ای اجرا شد. عامل اصلی در سه سطح شامل شاهد (آبیاری نرمال)، آبیاری پس از ساقه دهی بوته ها با فواصل 10 روز یک بار و 15 روز یک بار و عامل فرعی در چهار سطح شامل شاهد، تلقیح بذور با کود زیستی فسفونیتروکارا، محلول پاشی اسید سالیسیلیک و هردو بودند. نتایجآزمایش نشان داد که با افزایش دور آبیاری صفات ارتفاع بوته و درصد اسانس کاهش معنی داری را نشان دادند. تعداد ساقه فرعی، قطر ساقه و درصد اسانس مرزه با کاربرد تلفیقی اسید سالیسیلیک و کود زیستی فسفونیتروکارا نسبت به شاهد افزایش معنی داری نشان دادند. تحت شرایط آبیاری نرمال و دور آبیاری 10 روزه کاربرد ترکیبی از اسید سالیسیلیک و کود زیستی و در دور آبیاری 15 روزه کاربرد اسید سالیسیلک نسبت به عدم کاربرد آنها افزایش معنی داری نشان داد. به طور کلی نتایج نشان داد کاربرد اسید سالیسیلیک و کود زیستی هم در شرایط آبیاری نرمال و هم در شرایط تنش می تواند در بهبود صفات رشد و تولید اسانس مرزه مؤثر باشد.