زهره جهان افروز

سرطان پستان یکی از شایع‌ترین سرطان‌های دنیا در بین زنان است و سرطان پستان سه گانه منفی یکی از انواع سرطان پستان است. سرطان پستان سه گانه منفی فاقد گیرنده‌های سطح سلولی معمول شامل گیرنده‌های استروژن، پروژسترون و فاکتور رشد اپیدرمی است. هدف این مطالعه بررسی ژن‌های کلیدی تغییر بیان یافته و miRNAهای مربوط به آن‌ها در سرطان پستان سه گانه منفی و پیشنهاد راه‌کارهای درمان مولکولی است. ابتدا داده‌های ریزآرایه mRNA (GSE113865) و miRNA (GSE154255) برای یافتن ژن‌ها و miRNAهای تغییر بیان یافته از پایگاه GEO دریافت و با برنامه R بررسی شدند. برهمکنش پروتئین-پروتئین با استفاده از پایگاه STRING و برنامه Cytoscape برای یافتن ژن‌های hub و رتبه آن‌ها بررسی شد. مسیرهای سلولی ژن‌های hub با وبگاه Enrichr و R بررسی شد. در ادامه از پایگاه داده miRDB و miRWalk، miRNAهایی که ژن‌های hub را مورد هدف قرار می‌دهند یافت شدند و اشتراک آن‌ها با miRNAهای تغییر بیان یافته بررسی شد. ژن UBE2C بیشترین افزایش بیان و ژن SAA1 بیشترین کاهش بیان را داشتند. 6 ژن (UBE2C, CDC45, CDC20, TPX2, TK1, DLGAP5) به عنوان ژن‌های hub کلیدی یافت شدند که به طور معنی‎دار دچار افزایش بیان شده بودند. ژن‌های hub کلیدی به طور معنی‌داری در میان ژن‌های تنظیمی چرخه سلولی بودند. برخی ژن‌ها از جمله UBE2C، TK1 و TPX2 مورد هدف miRهای مشترک (miR-4530 و miR-3679) بودند. مهار افزایش بیان ژن‌های hub می‌تواند راه‌کار درمانی مفیدی برای سرطان پستان سه گانه منفی باشد. با توجه به اینکه این ژن‌های hub مورد هدف miRNAهای کاهش بیان یافته قرار می‌گیرند، بنابراین یکی از روش‌های مهار بیان ژن‌های مذکور استفاده از miRNAهای کاهش بیان یافته مربوطه پیشنهاد می‌شود.