محمدرضا مرشدلو

شرایط مناسب آب و هوایی ایران، فرصت مناسبی را جهت شناسایی، اهلی سازی و کشت گونه‎های مهم گیاهان دارویی جهت تولید ماده خام مورد نیاز صنایع فراوری، حفاظت از منابع ژنتیکی زیست بوم ها و افزایش درآمدزایی کشاورزان فراهم نموده است. در زنجیره عرضه محصولات کشاورزی، پذیرش کشت گیاهان دارویی شاخصی از موفقیت پروژه نشر الگوی کشت این گیاهان است. به همین دلیل، پژوهش حاضر به بررسی عوامل متمایزکننده کشاورزان پذیرنده و نپذیرنده کشت گیاهان دارویی پرداخته است. جامعه مورد مطالعه کشاورزان شهرستان ساری بودند که مطابق با جدول حجم نمونه کرجسی-مورگان، 150 کشاورز با روش نمونه‏گیری تصادفی طبقه‏ای با انتساب متناسب انتخاب و با ابزار پرسشنامه پیمایش شدند (150 = NT، 61 =n2، 89 =n1). روایی صوری پرسشنامه توسط جمعی از اعضای هیئت علمی رشته ترویج و آموزش کشاورزی تأیید و بر اساس پیشنهادهای آن ها اصلاحات لازم انجام شد. برای تأیید سازگاری و انسجام گویه‏های شاخص‏های تحقیق از آلفای کرونباخ استفاده شد (94/0>‏α> 86/0). نتایج تحلیل داده‏ها با نرم‏افزار SPSS (نسخه 20) نشان داد که نرخ پذیرش کشت گیاهان دارویی 33/59 درصد است. همچنین، شواهد نشان از برازش مناسب الگوی رگرسیون لاجستیک با داده‏های کمّی دارد (190/187 =–2log likelihood، 10/0= Cox and Snell R2). نتایج الگوی رگرسیون لاجستیک نشان می‏دهد که دانش کشت گیاهان دارویی با Exp(B) معادل 88/1، بیشترین تأثیر مثبت و معنادار روی پذیرش کشت گیاهان دارویی دارد. در بخش نتیجه گیری، پیشنهادهایی برای بهبود پذیرش کشت گیاهان دارویی ارائه شده که می‏تواند اطلاعات مفیدی را برای ترویج کشت گیاهان دارویی به همراه داشته باشد.