سید مرتضی زاهدی

گل رز یکی از پر مصرفترین گیاهان زینتی با اهمیت اقتصادی بالا می باشد. تنش های محیطی از جمله شوری اثرات منفی بر رشد، تکثیر و تولید گیاهان دارد. در سال های اخیر فناوری نانو بویژه استفاده از عناصر غذایی به شکل نانوذره جهت افزایش کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی و تعدیل تنش های محیطی مورد توجه قرار گرفته است. در پژوهش حاضر اثرات سطوح مختلف نانو ذره سلنیوم (صفر، 5، 10، 20 و 30 میلی گرم در لیتر) به صورت محلول پاشی بر بوته های گل رز رقم ساناز تحت تنش شوری (0 و 25 و 50 میلی مولار) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار بررسی شد. نتایج نشان داد صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی مورد بررسی در برگ بوته های رز تحت تأثیر شوری و تیمارهای محلول پاشی قرار گرفت؛ بطوری که کم ترین میزان درصد نشت الکترولیت و بیشترین محتوای نسبی آب به ترتیب با محلول پاشی 5 میلی گرم بر لیتر نانو ذره سلنیوم تحت شوری 50 میلی مولار و شرایط نرمال تحت شوری 20 میلی گرم بر لیتر نانو ذره سلنیوم مشاهده گردید. محتوای رنگیزه های فتوسنتزی تحت شرایط محلول پاشی نانو ذره سلنیوم بهبود یافت؛ به طوری که بیش ترین میزان کلروفیل با محلول پاشی 20 میلی گرم بر لیتر نانو ذره سلنیوم تحت شوری 25 میلی مولار مشاهده گردید. بیش ترین میزان پرولین، سوپراکسید دیسموتاز، گایاکول پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز، به ترتیب در شوری 50 میلی مولار،50 میلی مولار، شرایط نرمال،50 میلی مولار و بیش ترین میزان مالون در آلدئید و پراکسید هیدروژن به ترتیب در شوری 25 و 50 میلی مولار همراه با محلول پاشی 5 میلی گرم بر لیتر نانودره سلنیوم مشاهده گردید. بر اساس نتایج، بکارگیری نانو ذره سلنیوم راهکاری مفید برای بهبود شرایط رشدگیاه به ویژه تحت تنش های محیطی از جمله شوری است.