| عنوان
|
الگوی شناخت بحران های ژئوپلیتیکی (با تأکید بر بحران قره باغ)
|
| نوع پژوهش
|
کتاب
|
| کلیدواژه‌ها
|
بحران ژءوپلیتیکی، رویکرد راهبردی، کد ژئوپلیتیکی، تعلقات ژئوپلیتیکی، نگرانی های ژئوپلیتیکی، منافع ملی، بحران قره باغ، مناقشات سرزمینی، مناقشات قومی - مذهبی
|
| چکیده
|
به لحاظ دانش راهبردی، یکی از روش های پیشگیری از وقوع بحران ها به ویژه در محیط بین المللی، داشتن معرفت نظری از طبیعت و ماهیت بحران است. یعنی به هر میزان ابعاد مختلف بحران ها بیشتر و دقیق تر مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل قرار گیرد و هویت وجودی آنها عمیق تر ریشه یابی شود، شناخت بهتر و کامل تری حاصل خواهد شد. روی همین اصل، امروزه در ادبیات علمی جهان کارهای تحقیقاتی زیادی درباره بحران ها، به ویژه بحران های بین المللی صورت گرفته است. با این وجود، مروری بر تحقیقات پیشین کاملاً گویای خلأ علمی و ضعف تئوریک در زمینه بحران های ژئوپلیتیکی در ادبیات مربوط به بحران های بین المللی است. به گونه ای که مؤلف در هیچ یک از تحقیقات پیشین - غیر از کتاب اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک (محمدرضا حافظ نیا، 1385) به صورت محدود - شاهد وجود گزاره های نظری درباره بحران های ژئوپلیتیکی نبوده؛ با این حال، این به معنی آن نیست که در حوزه شناخت معرفتی بحران های ژئوپلیتیکی هیچ ادبیات نظری خلق نشده است. به عبارتی، عمده ترین شکاف موجود در زمینه ادبیات معرفتی بحران های ژئوپلیتیکی یا بحران های سیاسی نگرش تک بعدی از سوی متخصصین دانش روابط بین الملل، علوم سیاسی، تاریخ سیاسی و حتی سایر علوم مطالعاتی در حوزه مسائل سیاسی به موضوع مورد بحث است که این نوع نگرش هیچ تفاوت معرفتی مشخصی در تبیین و شناخت بحران های بین المللی با علت وجودی یا زمینه جغرافیایی و سیاسی قائل نمی شود. بنابراین، علیرغم این که در زمینه شناخت منازعات سرزمینی، قومی - نژادی و دینی که عمده ترین عوامل مؤثر در ایجاد بحران های ژئوپلیتیکی محسوب می شوند، ادبیات علمی پرباری وجود دارد، موضوعی که از آن تحت عنوان بحران ژئوپلیتیکی یاد می شود هنوز در ادبیات علمی دانش روابط بین الملل یا ژئوپلیتیک کاملاً به صورت گزاره های علمی مشخص موجود نیست. برای مثال، اگرچه با یک جستجوی عمیق علمی در پایگاه های اطلاعاتی می توان درباره شناخت بحران قره باغ به عنوان یکی از مشخص ترین بحران های ژئوپلیتیکی، تحقیقات فراوانی از سوی افراد مختلف از حوزه های علمی متفاوت به دست آورد، اما نگرش موجود مشخص نمی کند که این بحران بین المللی یک بحران سیاسی است یا ژئوپلیتیکی؟ غیر از این، در اکثر کارهای علمی غالباً نگرش حقوقی، سیاسی و تاریخی به موضوع غلبه دارد. به عبارتی، به رغم این که علت بحران (اختلاف
|
| پژوهشگران
|
علیولیقلی زاده (نفر اول)
|