مشخصات پژوهش

عنوان	تهیه نقشه ژئومورفولوژی سطوح پلایایی غرب دریاچه ارومیه و نقش آنها در تولید گردوغبار
نوع پژوهش	مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها	پهنه های رسی، پوسته های نمکی، سفره های شنی، مواد فرسایش پذیر
چکیده	اهداف تحقیق حاضر عبارت بودند از مطالعه سطوح پلایایی غرب دریاچه ارومیه و بررسی پتانسیل تولید گردوغبار توسط این سطوح بود. بدین منظور تمام اراضی برجای مانده از پسروی دریاچه ارومیه در حاشیه غربی انتخاب گردیدند. با استفاده از تصاویر ماهواره ای و نرم افزارهای Google Earth سطوح مختلف مشاهده شده جداسازی و ترسیم شده، مرزهای این سطوح با مرزهای واقعی در صحرا مطابقت داده شد. سپس 130 نمونه خاک از عمق 0-5 سانتی متری سطوح مختلف برداشته شدند و ویژگی های فیزیکوشیمیایی، میانگین وزنی قطر خاکدانه ها (MWD) و درصد مواد سست فرسایش پذیر (LEM) اندازه گیری شدند و در نهایت نقشه سطوح پلایایی در نرم افزار ARCGIS تهیه گردید. براساس نتایج حاصل از این تحقیق، شش سطح مختلف ژئومورفیکی در منطقه مطالعاتی تعیین گردید که شامل پهنه های رسی؛ پهنه های رسی-نمکی؛ سطوح نمکی؛ سطوح شنی-نمکی؛ سفره های شنی و فن دلتا بودند. هرکدام از این سطوح نیز به دلیل تفاوت در برخی از خصوصیات مورفولوژیکی، نوع و تراکم پوشش گیاهی، پایداری سله های سطحی یا خصوصیات فیزیکوشیمیایی، به فازهای مختلفی تقسیم شدند. از میان سطوح مطالعه شده، سفره های شنی که در بخش های شمالی منطقه مطالعاتی و در مجاورت روستای جبل کندی واقع شده اند، بالاترین مقدار مواد فرسایش پذیر را با مقدار 73/92 درصد دارا بودند. مطالعه همبستگی بین درصد مواد فرسایش پذیر و خصوصیات خاکی مطالعه شده نشان داد که بالابودن درصد شن، پایین بودن مقدار کربنات کلسیم خاک، میانگین وزنی قطر خاکدانه ها که خود تابعی از سایر خصوصیات است و همچنین کم بودن ماده آلی، خاک این مناطق را بسیار حساس به تولید گردوغبار نموده است.
پژوهشگران	نیکوحمزه پور (نفر اول)، شهاب الدینگرمه ای (نفر دوم)، مصطفیکریمیان اقبال (نفر سوم)