مشخصات پژوهش

صفحه نخست /بررسی بر رصدخانه های اسلامی ...
عنوان بررسی بر رصدخانه های اسلامی ساخته شده در شبه قارة هند با تأکید بر ارزیابی انتقادی پژوهشهای نوین صورت گرفته در دهة 2010 و 2020 میلادی
نوع پژوهش طرح پژوهشی خاتمه یافته
کلیدواژه‌ها نجوم اسلامی، ذات الحلق، ربع مجیّب، ربع جداری، ذات السّمت والارتفاع، ذات الجیب والسّهم، رصدخانه مراغه به مثابه پیشاالگو، جنترمنتر، جای سینگ، خیرا... مهندس شیرازی، امپراطوری بابری گورگانی هند، اورنگ زیب، زیج ایلخانی، زیج شاهجهانی، زیج محمدشاهی
چکیده پژوهش حاضر از نوع انتقادی – تحلیلی است و مطالعات جدیدی می پردازدکه از شبه قارّه در خصوص رصدخانه های هندی صورت رفته است. نشان داده می شود که این پژوهشها فاقد دقّت کمّی و کیفی کامل برای تشریح و توضیحات پیکربندی و چگونگی کارکرد ابزارهای سنگی عظیم مستقر در آنها است و واقعیّتهای تاریخی ویژگیهای فنّی متعدّد و مختلفی در آنها نادیده گرفته شده است. این موارد در این پژوهش به صورت جزئی ارزیابی می شود. جنبة دیگر این پژوهش انتقادی تحلیل رصدخانه های مهاراجه جای سینگ، موسوم به «جنترمنتر» (Jantar Mantar) به عنوان «بخش درونی یک سنّت بومی نظام معرفتی» فرضیّه ای ضدّتاریخی است. عصر جای سینگ دوران تلاقی یک سنّت نجومی خاورمیانه ای ادوار میانه در هر دو بعد رصدی و محاسباتی و نجوم جدیدی بود که توسّط کشیشان یسوعی به هند آورده شد. ثمرة رصدخانه های هند، یعنی زیج محمّدشاهی، در تداوم و دنبالة سنّتی از پارسی نویسی ای هستند از خاور میانة ادوار میانه به بی جینگ تحت حاکمیّت سلسلة مغونی یوآن در سدة 13 میلادی و رصدخانة استانبول در سدة 16 میلادی رسید.
پژوهشگران سید محمدمظفری رودبرده (نفر اول)