عنوان مکانیابی نواحی ژنومی کنترلکننده برخی صفات مورفولوژیکی در شرایط تنش شوری در لاینهای اینبرد نوترکیب گندم نان عنوان مجله پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی نوع پژوهش مقاله چاپ شده کلیدواژه‌ها اثرات افزایشی صفات نشانگر مورفولوژیکی گندم نان مکانیابی چکیده مقدمه و هدف: تنش شوری از جمله مهمترین تنشهای غیرزیستی بوده که اثرات زیانباری بر عملکرد گیاه و کیفیت محصول آن دارد. بهطوری که طبق 50 درصد زمینهای کشاورزی بر اثر شوری قابلیت کشت خود را از دست خواهند داد. بهدلیل پیچیدگی صفات ، پیشبینیهای صورت گرفته تا سال 2050 مقاومت به شوری، اطلاعات اندکی از تعداد ژنها، جایگاه کروموزومی آنها و سهم نسبی هر یک از ژنها در بروز و توزیع فنوتیپی وجود دارد. مکانیابی ژنهای کمی میتواند این مدل پیچیدة ژنتیکی را به اجزای ژنتیکی منفرد تجزیه، که در این صورت صفات کمی نیز همانند صفات تک ژنی بررسی خواهند شد. های کنترلکننده برخی صفات ریشه و اندامهوایی در شرایط تنش شوری در گندم نان، 148 لاین اینبرد نوترکیب QTL مواد و روشها: بهمنظور شناسایی دیررس و پابلند بهعنوان والد ( No. زودرس و پاکوتاه بهعنوان والد پدری با منشاء آمریکا( و ژنوتیپ 49 ( Yecora Rojo گندم نان بهاره حاصل از تلاقی رقم مادری با منشاء سیستان و بلوچستان( بههمراه والدین مورد مطالعه قرار گرفتند. این پژوهش در سال 1398 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی تحت شرایط تنش شوری )شوری 8 دسی زیمنس در متر مربع( و بدون تنش در محیط کشت پیتماس و پرلیت و بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار به اجرا درآمد. صفات اندازهگیری شده در این آزمایش شامل طول ریشه، وزنتر و خشک ریشه، وزنتر و خشک اندام هوایی بود. برای تجزیه 691 سانتیمورگان با / از نقشه پیوستگی حاوی 202 نشانگر ) 177 نشانگر ریزماهواره و 51 نشانگر رتروترانسپوزون( استفاده شد که طول نقشه حدود 36 QTL صورت )CIM( به روش مکانیابی فاصلهای مرکب QTL 3 بین هر جفت نشانگر بود و 21 کروموزوم گندم نان را پوشش میداد. تجزیه / میانگین فاصله 42 های شناسایی شده، برآورد گردید. QTL گرفت و اثرات افزایشی QTL وزنتر اندام هوایی دو ،QTL نشان داد که در شرایط بدون تنش برای وزن خشک ریشه و وزن خشک اندام هوایی یک QTL یافتهها: نتایج تجزیه برای ،QTL شناسایی شد. در شرایط تنش شوری برای وزن خشک ریشه و طول ریشه هر کدام یک QTL و برای وزنتر ریشه و طول ریشه هر کدام سه در شرایط نرمال و QRFW6A.n های شناسایی شده QTL شناسایی شد. در بین QTL و برای وزنتر اندام هوایی سه QTL وزن خشک اندام هوایی دو در شرایط تنش شوری بیشترین اثر افزایشی را داشتند. برای وزن خشک اندام هوایی و وزنتر ریشه د پژوهشگران الناخبیری (نفر اول)، علیاصغری (نفر دوم)، سید ابوالقاسممحمدی (نفر سوم)، علیرسول زاده (نفر چهارم)، مجتبینورآئین (نفر پنجم)