| چکیده
|
خانواده Cucurbitaceae به دو زیر خانواده Zanoideae شامل گونه هایی که از نظر تجاری اهمیت کمی دارند و زیر خانواده Cucurbitoidea که اکثر گونه های مهم تجاری در این زیر خانواده قرار دارند، تقسیم شد. در این خانواده قبیله Melothrieae با جنس Cucumis یکی از مهم ترین انواع آن است که دارای 79 گونه می باشد که برخی از این گونه ها زینتی و دارویی می باشند. این گیاهان از نظر اقتصادی دارای اهمیت فراوانی هستند و با تولید سالانه بیش از 60 میلیون تن حدود 41 درصد تولید جهانی سبزی ها را به خود اختصاص داده اند (Ali-Shtayeh et al. 2015). در این بین هندوانه، خیار، طالبی و کدو به ترتیب مقام های دوم، پنجم، هفتم و هشتم را از نظر میزان تولید در بین سبزی ها دارا هستند. از جمله امتیازات کشت خربزه از این جنس، آن است که دوره رویش کوتاه دو الی چهار ماهه دارد و در اکثر مناطق معتدله و گرمسیری به عنوان کشت دوم پس از برداشت محصول زمستانه کشت می شود (کوهپایگانی، 1383). چهار کشور اول تولید کننده ملون ها به ترتیب کشور های چین، ترکیه، ایران و آمریکا 57 درصد از تولید کل در جهان (2/16 میلیون تن) را شامل می شوند. چین بزرگترین تولید کننده ملون هاست. آسیای غربی یعنی ترکیه و ایران و آفریقای شمالی یعنی مراکش و مصر از مهم ترین تولید کنندگان ملون ها هستند. اسپانیا، رومانی، ایتالیا و فرانسه بزرگترین تولید کنندگان اروپایی هستند (Robinson and Decker-Walters, 1997). تنوع ژنتیکی اساس و پایه کار اصلاح نباتات است. به نژادگران در صورتی می توانند موفقیت زیادی در برنامه های اصلاحی خربزه داشته باشند که تنوع و شانس انتخاب مواد مناسب برای آنها موجود باشد. به همین دلیل گام نخست در آغاز برنامه اصلاحی، ارزیابی تنوع ژنتیکی و پتانسیل بالقوه موجود در ژرم پلاسم توده های بومی خربزه می باشد. در همین راستا، بررسی مورفولوژیکی ژرم پلاسم اولین قدم جهت توصیف و گروه بندی ژنوتیپ ها می باشد (Farshadfar, 1998). ارزیابی تنوع ژنتیکی می تواند در شناسایی گروه های هتروتیک برای برنامه-های دورگ گیری و تشکیل جمعیت های در حال تفرق به منظور تعیین مکان های ژنی کنترل کننده صفات مختلف مؤثر واقع شود. بنابراین، شناخت تنوع ژنتیکی برای تولید ارقام جدید، مدیریت ژرم پلاسم و انتخاب والدین مناسب برای برنامه های اصلاحی، بسیار حائز اهمیت است (Lou et al., 2018). این تحقی
|