مشخصات پژوهش

عنوان	ارزیابی اثر کادمیوم بر رشد و برخی از شاخصهای تنش اکسیداتیو ارقام گندم در مرحله گیاهچه ای
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	آنزیمهای آنتی اکسیدان، پراکسید هیدروژن، سازوکارهای دفاعی، وزن خشک
چکیده	با توجه به اثرات منفی کادمیوم بر رشد و نمو گندم، ارزیابی الگوی رفتاری ارقام گندم در پاسخ به کادمیوم ضروری به نظر می رسد. در این راستا شش رقم گندم به روش هواکشت پرورش یافته و بعد از مرحله 3 تا 4 برگی، گیاهچهها با محلول غذایی حاوی کلرید کادمیوم 200 میکرومولار تیمار شدند. سپس از آنها نمونهبرداری و صفات مورفولوژیک، پارامترهای مرتبط با مکانیسم های دفاعی به همراه کادمیوم انباشته شده در بافت ها ارزیابی شد. نتایج نشان داد که کادمیوم ضمن تجمع در بافتها، سبب کاهش طول ریشه، وزن خشک ریشه، اندامهای هوایی و کل گیاهچه گردید. همچنین، کادمیوم تنها در برگ ارقام کوهدشت و پیشتاز منجر به افزایش پراکسید هیدروژن گردید، ولی افزایش پراکسیداسیون لیپیدی علاوه بر این ارقام، در رقم ایزنگران نیز مشاهده شد. از دلایل افزایش پراکسیداسیون لیپیدی در رقم کوهدشت می توان به کاهش فعالیت گلوتاتیون اس ترانسفراز، کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز اشاره کرد. درحالیکه در ارقام ایزنگران و پیشتاز علیرغم افزایش فعالیت گلوتاتیون اس ترانسفراز به همراه گایاکول پراکسیداز، آسیب به غشاها اتفاق افتاده است که حاکی از غلبه تولید عوامل آسیب رسان بر مکانیسم های دفاعی است. اما، در ارقام گاسکوژن، آگوستا و 17MV آسیب به غشاها در حضور کادمیوم مشاهده نمی گردد که به نوعی بیانگر تعادل بین تولید و جمع آوری عوامل آسیب رسان در این ارقام است. به عنوان نتیجه کلی میتوان اظهار نمود که کادمیوم موجود در محیط جذب و در برگ ارقام گندم تجمع یافت که حاصل آن کاهش ماده خشک بخش های مختلف و کل گیاهچه های گندم بود که حاکی از حساسیت ارقام مورد مطالعه به کادمیوم می باشد. با این وجود به دلیل عملکرد بهتر مکانیسم های دفاعی ارقام گاسکوژن، آگوستا و 17MV در مقایسه با سایر ارقام، تنش اکسیداتیو در برگ آنها اتفاق نیفتاد.
پژوهشگران	نادر رستمی (نفر دوم)، عزت اله اسفندیاری (نفر اول)