مشخصات پژوهش

صفحه نخست /امکان سنجی توسعه فیزیکی بهینه ...
عنوان امکان سنجی توسعه فیزیکی بهینه شهر مراغه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)
نوع پژوهش طرح پژوهشی خاتمه یافته
کلیدواژه‌ها فرم شهر، توسعه فضایی-کالبدی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، شهر مراغه، منطق فازی
چکیده به منظور برنامه ریزی توسعه فضایی-کالبدی بهینه شهرها مطلوب است که شناختی از روند گذشته توسعه شهر حاصل شده و گسترش فضایی شهر مدل سازی شود تا بتوان بهترین پهنه ها را جهت توسعه آتی شهر انتخاب نمود. در این تحقیق، فرم و الگوی توسعه فضایی-کالبدی شهر مراغه با استفاده از مدل های آنتروپی شانون، هلدرن، ضریب موران، و ضریب جنی مورد سنجش قرار گرفت. همچنین، فرم و الگوی فضایی توسعه آتی شهر با استفاده از مدل هیبرید ماشین های خودکار سلولی- زنجیره مارکوف برای افق سال 2030 شبیه سازی شد. جهت امکان سنجی توسعه فضایی- کالبدی شهر (درونی و بیرونی)، مجموعه ای از متغیرهای طبیعی، کالبدی و انسانی جهت تبیین تنگناها، موانع و فرصت های توسعه بکار گرفته شد. این متغیرها با استفاده از مدل همپوشانی فازی در قالب سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ترکیب گردیدند.نتایج، نشان دهنده الگوی توسعه افقی و پراکنده شهر مراغه در طی دهه های گذشته، مخصوصا از دهه 1365 تا حال حاضر می باشد. همچنین، کارایی زیاد مدل هیبرید ماشین های خودکار سلولی- زنجیره مارکوف در شبیه سازی رشد فضایی شهر آشکار گردید، به طوری که، با بهره گیری از این مدل می توان به دورنمایی از فرم و روند توسعه کالبدی- فضایی شهر دست یافت. آشکارسازی تغییرات پوشش زمین در طی 13 سال اخیر، نشان می دهد که هرچند گسترش فضایی- کالبدی شهر مراغه بیشتر بروی اراضی بایر شرق منطقه صورت گرفته و در طی این روند بیش از 592 هکتار از اراضی بایر به اراضی ساخته شده تبدیل شده است، با این حال، حدود 320 هکتار از زمین های کشاورزی و باغات نیز در طی این روند تخریب شده و به زیر ساخت و ساز رفته است. با توجه به خروجی های مدل، این روند تا افق سال 2030 نیز تداوم خواهد یافت. بطوریکه در حدود 774 هکتار از زمین های بایر پیرامون شهر و روستاهای اطراف به زیر ساخت و ساز خواهند رفت. همچنین، نزدیک به 417 هکتار از اراضی کشاورزی مرغوب داخل محدوده شهر و پیرامون آن نیز با تداوم روند گذشته، تخریب شده و به اراضی ساخته شده تبدیل خواهند شد. در سال های آتی، توسعه فضایی- کالبدی عمدتا در محدوده داخلی شهر و درنتیجه از نوع درون زا خواهد بود.با توجه با توزیع فضایی زیاد اراضی بایر و ظرفیت افزایش تراکم ساختمانی در محدوده قانونی شهر و روند توسعه اسپرال شهر در طی سال های گذشته، شهر مراغه از پتانسیل زیادی جهت توسعه درونی برخور
پژوهشگران منصور خیری زاده (نفر دوم)، هوشنگ سرور گوگ تپه (نفر اول)