مشخصات پژوهش

عنوان	تأثیر اسید فولیک بر عملکرد و برخی از شاخصهای کیفی گندم نان رقم گاسکوژن
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	آهن، اسید فیتیک، پروتئین دانه، روی، سوء تغذیه
چکیده	سابقه و هدف: سوء تغذیه یکی از مشکلات کنونی کشورهای در حال توسعه مانند ایران میباشد که پایین بودن میزان ریزمغذیها در غلات و کاهش تنوع غذایی از دلایل آن است. با توجه به اینکه گندم در تغذیه مردم این قبیل کشورها از جایگاه خاصی برخوردار است، محققین تلاش میکنند با افزایش غلظت عناصری مانند آهن و روی و پروتئین دانه به همراه کاهش میزان اسید فیتیک و نسبت مولی اسید فیتیک به روی در دانه گندم، با تأمین مواد مورد نیاز بدن به کاهش سوء تغذیه کمک نمایند. با توجه به نقش اسیدفولیک در انتقال بنیانهای تک کربنه و تأثیر آن بر بهبود فرآیندهای متابولیسمی، در این پژوهش تأثیر روشهای مختلف کاربرد اسیدفولیک بر عملکرد دانه و برخی از شاخصهای کیفی گندم مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روشها: در این پژوهش رقم گندم گاسکوژن در آزمایش مزرعه ای با تراکم 500 بذر در مترمربع و با فاصله 20 سانتیمتر بین ردیفها در تاریخ 23 مهرماه 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار کشت گردید. فاکتورهای مورد مطالعه در این پژوهش شامل پیش تیمار بذور (با غلظتهای صفر، 25 و 50 میکرومولار اسید فولیک به مدت 12 ساعت) و اسپری برگی 50 میکرومولار ویتامین یاد شده در مراحل فنولوژیکی ساقه رفتن، سنبله رفتن، شیری شدن دانه، خمیری شدن دانه و تمامی مراحل یاد شده به عنوان فاکتور دوم بود. در این مطالعه عملیات محلول پاشی اسید فولیک در ساعات پایانی روز با استفاده از سمپاش پشتی تلمبه ای به میزان 100 میلی لیتر از محلول یاد شده به ازای هر متر مربع انجام گردید. یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که در رقم گاسکوژن با کاربرد خارجی اسید فولیک عملکرد دانه در مقایسه با شاهد افزایش یافت. همچنین، اسید فولیک سبب افزایش میزان پروتئین دانه، غلظت عناصر آهن و روی در دانه در مقایسه با شاهد شد. در مقابل میزان اسید فیتیک و نسبت مولی اسید فیتیک به روی در اثر کاربرد خارجی اسید فولیک در مقایسه با شاهد کاهش یافت. نتیجه گیری: اگرچه در این مطالعه اثرات کاربرد خارجی اسیدفولیک روی دانه کامل مورد بررسی قرار گرفته است و بخشی از عناصر آهن و روی انباشته شده در دانه به همراه پروتئین در فرآیند آردسازی حذف میگردد، اما با توجه به اثرات مثبت اسیدفولیک بر عملکرد، میزان پروتئین دانه، تجمع آهن و روی در دانه گندم به همر
پژوهشگران	عزت اله اسفندیاری (نفر دوم)، عادل جوادی (نفر اول)