|
عنوان
|
مطالعه آزمایشگاهی و عددی جابجایی و پراکندگی آلودگی در رودخانه های با بستر سنگریزه ای
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
|
|
کلیدواژه‌ها
|
انتقال آلودگی؛ ضریب پراکندگی طولی؛ ماده ردیاب؛ منحنی رخنه؛ مدل عددی OTIS
|
|
چکیده
|
ارزیابی کیفیت آب رودخانهها در راستای تامین سلامت و پایداری محیط زیست، از مهمترین اهداف مدلهای فیزیکی و ریاضی انتقال آلایندهها در رودخانهها است. در این پژوهش با انجام آزمایشهای ماده ردیاب و با استفاده از مدل عددی OTIS نسبت به شبیهسازی انتقال مواد محلول اقدام شد. این مدل برای پارامترهای معلوم و مشخص جریان و همچنین با استفاده از غلظت منبع ماده آلاینده در مرز بالادست، منحنی رخنه را در مقاطع پایین دست رودخانه پیشبینی مینماید. آزمایشهای این پژوهش در یک فلوم آزمایشگاهی به طول، عرض و عمق (12، 2/1، 8/0) متر انجام شد. شیبهای 004/0 و 007/0 و دبیهای 5/7، 5/11 و5/15 لیتر بر ثانیه برای انجام آزمایشها انتخاب گردید و در هر یک از آزمایشها، ماده ردیاب شامل جرم مشخصی از محلول کلرید سدیم در بالادست فلوم به صورت آنی تزریق شده و سپس منحنیهای رخنه بر اساس سنجش هدایت الکتریکی جریان در خط مرکزی و در مقاطع مختلف پایین دست محل تزریق، رسم شد. برای بررسی تطابق منحنیهای رخنه مشاهداتی و شبیهسازی شده، از شاخصهای آماری شامل جذر میانگین مربع خطا، نش- ساتکلیف و متوسط خطای مطلق استفاده گردید و با مقایسه منحنیهای رخنه اندازهگیری شده و شبیهسازی شده، مقادیر ضریب پراکندگی طولی در بازههای مختلفی از طول بستر محاسبه گردیدند و بعد از تجزیه و تحلیل نتایج، مشخص گردید که، برای یک شیب طولی و دبی ثابت، با افزایش فاصله از محل تزریق مقدار ضریب پراکندگی افزایش مییابد، همچنین برای شیب ثابت نیز رابطه تغییرات دبی و ضریب پراکندگی مسقیم بوده ولی در دبیهای یکسان با افزایش شیب طولی مقدار ضریب پراکندگی کاهش مییابد.
|
|
پژوهشگران
|
رسول دانشفراز (نفر چهارم)، جعفر چابک پور (نفر سوم)، علیرضا عمادی (نفر دوم)، یعقوب آژدان (نفر اول)
|