|
چکیده
|
حفظ یا بهبود کیفیت آب مخازن سدها، امروزه به عنوان یکی از مهمترین عوامل در مدیریت و بهرهبرداری از منابع آب، به ویژه در مناطقی مانند ایران که در معرض تغییرات زیاد اقلیمی قرار دارند، در نظر گرفته شده است. نتایج خروجی مدلسازی ریاضی شرایط کیفی مخزن از نظر وضعیت طبقهبندی دمایی، طبقهبندی اکسیژن محلول و دیگر پارامترهای کیفی آب میتواند به عنوان ابزاری قدرتمند و قابل استناد، در اختیار مدیران بهرهبرداری مخازن سدها و تصمیمگیرندگان امور قرار بگیرد. با استفاده از این نتایج میتوان در فصول مختلف سال تراز بهینه بهرهبرداری ازمخزن را طوری انتخاب نمود که علاوه بر تأمین آب باکیفیتتر جهت هدایت به تصفیهخانهها، اکوسیستم آبی پاییندست نیز در اثر دریافت آب با شاخصهای بالاتر محافظت گردد. سد علویان در نزدیکی شهرستان مراغه یکی از مخازنی است که به دلیل تأمین آب شرب شهرهای اطراف خود میبایست به آن توجه ویژه داشت. هدف از این مطالعه، مدلسازی عددی هیدرودینامیک و طبقه بندی حرارتی است. با توجه به دادههای موجود، این CE-QUAL-W در این مخزن با استفاده از مدل ریاضی دو بعدی 2 مدل برای شبیهسازی پارامترهای دمای آب، اکسیژن محلول و مواد جامد محلول در آب مخزن در دوره زمانی بهار سال 2016 الی بهار 2017 مورد استفاده قرار گرفت. از این بازه زمانی بخشی به عنوان دوره کالیبراسیون انتخاب شد و بخشی جهت صحتسنجی نتایج مورد استفاده قرار گرفت. پس از اصلاح ضرایب مربوط به هر بخش، مدل کالیبره گردید و در دوره زمانی صحتسنجی نتایج نشان دهنده همگرایی مناسبی بین نتایج خروجی مدل عددی و مقادیر اندازهگیری شده میدانی است. بر اساس نتایج مدلسازی، در فصل تابستان طبقهبندی حرارتی در مخزن رخ میدهد که به دنبال آن مقدار اکسیژن محلول در لایه زیرین کاهش یافته و به مرز شرایط بیهوازی نزدیک میشود. این طبقهبندی در میانه ماه سپتامبر و اوایل اکتبر در اثر چرخش داخلی آب از بین رفته و دمای آب در عمق مخزن دارای توزیع یکنواختی میشود. میزان غلظت کل جامدات محلول در آب در عمق مخزن بیشتر از سطح آن است. در نهایت پارامترهای کیفی مورد بحث در این تحقیق با مقادیر استاندارد کیفیت آب ایران مورد مقایسه قرار گرفت. پس از تجزیه و تحلیل نتایج، در مورد کیفیت آب خروجی از سد جهت مصارف شرب، کشاورزی و صنعت، برای سه پارامتر کیفی دما، اکسیژن محلول و کل جامدات محلول در آب، تجاوز از ح
|