عنوان
|
بررسی خاک های حاشیه رود ارس از نظر آلودگی به فلزات سنگین کادمیوم، سرب، مس
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
1-آبیاری 2-آلاینده 3-پساب صنعتی 4-معدن کاری
|
چکیده
|
آب رودخانه ارس در سال های اخیر توسط فلزات سنگین آلوده می شود و گزارشاتی نیز در این خصوص ارائه شده است. محل نوردوز منطقه ای است در میان مرز بین ایران و کشور ارمنستان که آب رودخانه در قبل و بعد از این منطقه کاملا تغییر می یابد با توجه به اینکه تمامی اراضی کشاورزی حاشیه رودخانه از آب ارس آبیاری می شود و همچنین پروژه های کشاورزی در سطح ملی با هزینه بالا در اراضی پایاب سد خداآفرین در حال اجرا بوده، حساسیت بررسی چنین موضوعی را چند برابر کرده است. نمونه برداری خاک این پژوهش در طول رودخانه از دو منطقه (اولین منطقه بالاتر از نوردوز و دومین منطقه نمونه برداری پایین تر از نوردوز) انجام شد. نمونه برداری از اراضی روستاهای (سیه رود، نوردوز، دوزال، کردشت، قولان، میسن، اشتبین، مرزآباد، کلاله، ابراهیم سمیع، اوزان، بویدوز، تاتار و طوعلی سفلی) نمونه برداری انجام شد. نمونه برداری علاوه بر خاک از گیاهان زراعی کشت شده (یونجه و نی) در مزارع و آب رودخانه هم به عمل آمد. برای ارزیابی داده های خام از معیار های استاندارد، شاخص های زمین انباشت، غنی شدگی و شاخص بار آلودگی استفاده شد .با توجه به اینکه منابع آب آبیاری اراضی کشاورزی اصلی ترین عامل انتقال آلودگی عناصر سنگین به خاک بوده بعد از نتایج آب حساسیت بررسی آلودگی خاک ها خودش را نشان داد و حتی برای حصول اطمینان از گیاهان شاخص یعنی یونجه و نی نمونه برداری انجام شده است. با توجه به ارزیابی شاخص های آلودگی مشخص گردید که عنصر کادمیم نسبت به سایر عناصر دارای بیشترین میزان آلودگی شده است به گونه ای که در شاخص زمین انباشت عنصر کادمیم و مس و در شاخص جامع آلودگی، عنصر کادمیم در تمامی مناطق آلوده شده است و با توجه به بررسی و آزمایش آب رود ارس و نمونه برداری از دو محل اولی قبل از منابع آلودگی و دومی بعد از آن نتیجه این آزمایش نشان داده شد که غلظت عناصر سنگین قبل از نوردوز خیلی کمتر از بعد از نوردوز بوده و بعضی عناصر حتی چندین برابر حد مجاز بوده است.
|
پژوهشگران
|
رحیم ابوالحسنی (دانشجو)، احمد بایبوردی (استاد مشاور)، سیروس صادقی (استاد راهنما)
|