عنوان	بررسی امکان جایگزینی مصرف کود سوپر فسفات تریپل با کود زیستی فسفر در کشت ارقام مختلف کلزا در شرایط اقلیمی شهرستان اسکو
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	سودوموناس, پانته آ, وزن هزار دانه, درصد روغن, شاخص برداشت,
چکیده	کود زیستی فسفات با آزادسازی و تامین فسفر مورد نیاز گیاه از منابع نامحلول موجود در خاک، سبب کاهش مصرف کود شیمیایی فسفاته می‌گردد. کلزا یکی از مهم‌ترین دانه‌های روغنی است که برای رسیدن به عملکرد مطلوب نیاز به تامین مقادیر کافی کود فسفاته دارد. این در حالی است که پاسخ ارقام مختلف کلزا به کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی از نظر عملکرد و اجزای عملکرد می‌تواند بسیار متفاوت باشد. برای بررسی این موضوع آزمایشی مزرعه‌ای در قالب فاکتوریل، بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای مورد مطالعه شامل کود زیستی فسفات دو سطح، مایه‌زنی بذور کلزا با کود زیستی و عدم مایه‌زنی با آن، کود شیمیایی از منبع سوپر فسفات تریپل با مقادیر صفر، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار و ارقام مختلف کلزا شامل نیما، نپتون، دیفوژن، ناتالی، اکاپی، گابریلا بودند. نتایج نشان دادند که اثر متقابل مایه‌زنی کود زیستی در کاربرد سوپرفسفات تریپل معنی‌دار بوده و تعداد خورجین در بوته را به‌طور متوسط 8 درصد افزایش داد. اثر متقابل سه جانبه تیمارها بر تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه معنی‌دار شد. رقم اکاپی در تیمار کاربرد 25 و 50 کیلوگرم سوپرفسفات تریپل در شرایط عدم مایه‌زنی و مایه‌زنی با کود زیستی به‌ترتیب 85%، 85%، 102% و 86% افزایش نسبت به تیمار کنترل مربوطه و رقم نیما در تیمار 25 و 50 کیلوگرم در شرایط عدم مایه‌زنی و مایه‌زنی با کود زیستی به‌ترتیب 96%، 106%، 47% و 47% افزایش نسبت به تیمارهای شاهد مربوطه و رقم ناتالی تنها در شرایط مایه‌زنی با کود زیستی و کاربرد 25 کیلوگرم در هکتار سوپر فسفات تریپل با 98% افزایش بیشترین میزان عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. بنابراین، بهره‌گیری مؤثر از کود زیستی در جهت تامین فسفر وابسته به رقم کلزا بوده و از بین ارقام مورد بررسی ارقام گابریلا و ناتالی در صورت مایه‌زنی با کود زیستی، نیاز کمتری به کاربرد کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل خواهند داشت.
پژوهشگران	اسماعیل کریمی (نفر اول)، طیبه پاوندی (نفر دوم)، احمد بایبوردی (نفر سوم)، عزت اله اسفندیاری (نفر چهارم)